Mars’ta kum fırtınaları bütün gezegene yayılabiliyor. Gezegenbilimciler uzun bir süredir Mars’ta suyun kaybolmasının arkasında bu fırtınaların …
Mars’ta kum fırtınaları bütün gezegene yayılabiliyor. Gezegenbilimciler uzun bir süredir Mars’ta suyun kaybolmasının arkasında bu fırtınaların olduğunu biliyor. Ancak sadece büyük kum fırtınaları, Mars’taki su kaybının boyutunu açıklamaya yetmiyor.
Buradan yola çıkan bilim insanları, üç uzay aracından yararlanarak bir çalışma gerçekleştirdi.
Independent Türkçe‘de yer alan habere göre, Nature Astronomy adlı hakemli bilim dergisinde yayımlanan çalışmada, Kızıl Gezegen’de Ocak 2019 ve Şubat 2019’da ortaya çıkan bölgesel ve küçük kum fırtınaları incelendi.
Uzmanlar, Avrupa Uzay Ajansı’nın Trace Gas Orbiter (Trace Gaz Uydusu) adlı uzay aracıyla, gezegenin alt atmosferindeki su buharı ve buz miktarını ölçtü. NASA’nın kaşifi Mars Reconnaissance Orbiter (Mars Keşfi Yörünge Aracı) da kum ve sıcaklığı izleyerek bu verileri destekledi.
NASA’nın bir diğer uzay aracı Mars Atmosphere and Volatile Evolution’la (Mars Atmosferi ve Uçucu Evrimi) da üst atmosferde hidrojen takip edildi.
Bilim insanları, kum fırtınası yoğunlaştıkça sıcaklığın arttığını ve yüzeye yakın su buharının yükseldiğini tespit etti. Su buharı güneşten gelen morötesi ışınlara yaklaştıkça, hidrojenin kabardığı görüldü. Bu, su moleküllerinin ayrışmasında ortaya çıkan bir durum.
Yani bölgesel ve küçük kum fırtınaları, Mars atmosferinde su buharıyla oynayarak sıvı suya geçişini engelliyor. Ayrıca bu fırtınalar, su buharını atmosferin yüksek kesimlerinde tutuyor. Böylece hidrojen atomları su moleküllerinden daha kolay ayrılıyor.
