Zaman ve doğa karşısındaki insan

Babalar gününde kızları M.Night Shyamalan’a Pierre Oscar Lévy’nin yazdığı, Frederik Peeters’in çizdiği Sand Castle (Kum Şatosu/2010) adlı bir çizgi roman armağan ederler. Tatile çıkan, tecrit edilmiş bir adaya giden, hızla yaşlanmaya başlayan insanların öyküsü yönetmeni adeta büyüler. Bu karamsar çizgi romandan esinlenen Shymalan her zamanki gibi filmin odağına olağanüstü durumların ortasında zorda kalan bir aileyi yerleştirir. Müze küratörü Prisca (Vicky Krieps), eşi sigortacı Guy (Gael Garcia Bernal), 11 yaşındaki kızları Maddox (Alexa Swinton), 6 yaşındaki oğulları Trent’le (Luca Faustino) birlikte bir adada bulunan tatil köyüne doğru yola çıkarlar. Otelin güzelliği tüm Capa ailesini etkiler.

Ana karakterleri tek tek tanımaya başlarız. Prisca, korumacı, duygusal, geçmişi özleyen bir annedir, Guy, edilgen, korkaktır ama ailesine tapar, Maddox içe dönük ve korumacıdır, Trent, dışa dönük, dost canlısı, hayal gücü yüksektir. Prisca ile Guy ayrılmak üzeredirler ama bu kararlarını henüz çocuklarına söylememişlerdir. Doktor Charles (Rufus Sewell), işkolik, gergin ve serttir. Genç karısı Chrystal (Abby Lee) dış görünüşüne çok önem verir, kızları Kara (Kylie Begley) sevimli bir çocuktur. Charles’ın yaşlı annesi Agnes’in (Kathleen Chalfant) Gustav adlı sempatik bir köpeği vardır. Psikolog Patricia (Nikki Amuka-Bird) ve yardımsever hemşire Jarin (Ken Leung) uyumlu bir çifttir. Bu kişiler otel müdürünün önerdiği plajda biraraya gelirler. Plajın, kumsalın, ormanın, kayalıkların görüntüsü hepsini büyüler, burası cennet gibidir.

Bir süre sonra kendilerinden önce buraya gelmiş olan rapçi Mid Sized Sedan’ı (Aaron Pierre) farkederler, genç adam şoktadır. Kız arkadaşı denize açılmış ve dönmemiştir. Genç kadının ölü bedeni ortaya çıkınca panik başlar. Herkes kendinde bir değişim hisseder. Bu değişimden önce çocuklar etkilenir. Ardından doktorun annesi Agnes’in aniden nefesi durur. Plaj hepsini etkilemeye başlar. Zamanın hızla akıp gittiğini farkederler. Bu gerçeküstü durum neyi açıklamaktadır ? Bu plaja tesadüfen mi gelmişlerdir yoksa bilerek mi seçilmişlerdir ? Bu tatili onlara sunan Warner Warner şirketinin amacı nedir ? Otel müdürü onlara neden böyle bir gezi olanağı sunmuştur ?

Cennete benzeyen plaj aniden boğucu, klostrofobik, ölümcül bir ortama dönüşür. Shymalan, korkuyu, dehşeti görüntü dışına taşır,bu seçim çok etkileyicidir. Kadraj dışı anlatım, planların dekupajı izleyiciyi plajın içine, tatilcilerin yanına sokar. Onların kaygılarını, endişelerini birebir yaşamaya, duyumsamaya başlarız. Anlatım ve hapislik duygusu bize bu tuzağın ortasında olduğumuzu hissettirir , çıkış, kurtuluş yoktur. Bakir orman, bitki örtüsü, dalgaların gel git sesleri doğanın insandan üstün olduğunu hatırlatır. İnsan, zaman ve doğa karşısında korumasızdır, zayıftır. Tinsel bir gizem, entrika vardır. Karakterlerin en derin korkularına ulaşırız, pandemi sonrası paranoyaya kapılmış dünyanın bir izdüşümüdür bu. Karakterler isyan etmeye başlarlar, zihinsel, psikolojik, fiziksel bozulmalarını dışa vururlar.

Old, 51 yaşına basan yönetmen, yapımcı, senarist, oyuncu Night Shyamalan’ın olgunluk filmidir. Görüntü yönetmeni Mikey Gioulakis’le birlikte Avustralya Yeni Dalga Akımı’ndan, Walkabout, Picnic at Hanging Rock, Andrei Tarkovski’den etkilendiğini belirtiyor yönetmen. Filmin atmosferini güçlendirmek için pastel tonlar, yumuşak renkler seçildi. Yapım ve giysi tasarımları için Federico Fellini’den, 1960’ların İtalyan deniz manzaralarından ilham alındı.

Trent ile Maddox’un kumdan şato yapma sekansında yaşamın süreksizliği belirtilir. Kum şatoları sonsuza dek kalmazlar. İnsan ömrünün süresi bellidir, bize tanınan bu sürede şimdiki zamanın, anın değerini bilip tadını çıkarmalıyız. Dünyada sürekli kalıcı olan doğa ve zamandır, insan değildir.

M.Night Shyamalan’ın yönettiği, senaryosunu yazdığı, yapımcılığını üstlendiği, oynadığı, Gael Garcia Bernal, Vicky Krieps, Thomasin McKenzie,Luca Faustino, Rufus Sewell, Ken Leung, Nikki Amuka-Bird, Abbey Lee, Aaron Pierre, Alex Wolff, Embeth Davidtz, Eliza Scanlen, Emun Elliott, Kathleen Chalfant, Francesca Eastwood (Clint Eastwood’un kızı) oynadığı Old (Zamanda Tutsak/2021) bugün gösterime girdi.