TÜİK’in Tarım Ürünleri Üretici Fiyatları Endeksi, ağustosta 26 ayın en hızlı artışını yaşadı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı ağustos ayı Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi, enflasyonun en önemli nedeni olarak açıklanan gıda fiyatlarındaki artışın önümüzdeki aylarda da etkili olacağını gösterdi. Endeks, üçüncü ayda da yükselişini sürdürürken ağustosta, 26 ayın en hızlı yükselişi gerçekleşti ve yıllık bazda yüzde 24.69, aylık bazda ise yüzde 1.77 oranında arttı.

Endekste bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 12.37 ve on iki aylık ortalamalara göre ise yüzde 21.32 artış gerçekleşti.

ANA ETKEN ELEKTRİK ZAMLARI

Ağustos 2021’de, endeksteki 86 maddeden 57 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşirken 22 maddenin fiyatında azalış oldu. Yedi maddenin ortalama fiyatında ise değişim olmadı. Sektörlerde bir önceki aya göre değişime bakıldığında, ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 0.36, tarım-avcılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 1.95 artış gerçekleşti. Ana gruplarda bir önceki aya göre tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 1.73, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 2.11, çok yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 2.13 artış kayıtlara geçti.

Aylık en fazla artış yüzde 9.33 ile canlı kümes hayvanları ve yumurtalar alt grubunda gerçekleşti. Bu gruptaki yıllık artış yüzde 35.97 oldu. Kümes hayvanları grubundaki maliyet artışının nedenini elektrik ve kömüre gelen zamlara bağlayan Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Merkez Birliği (TÜKEBİR) Başkanı Abdullah Koç, ana girdi kalemlerinde zamların durulmadığını söyledi. 14 bin 200 üretim tesisinden 2 bin 100 tanesinin kapandığını söyleyen Koç, “Elektrik, kömür ve talaş bizim ana girdilerimizdir. Elektrikteki zamları bütün Türkiye konuşuyor zaten, önümüzdeki ay yine zam bekleniyor. Geçen yıl 90 kuruşa aldığım kömürü bu yıl 2 lira 10 kuruşa alıyorduk. Geçen hafta 2.40 kuruş oldu. Talaşın kilosunu 3-4 ay önce 75 kuruşa alıyorduk, şu anda 1 lira 30 kuruş oldu” diye konuştu.

GREV DEVAM EDİYOR

Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği (BESD-BİR) Naci Kaplan ise “Soya ve mısır gibi ana yem girdilerimizde bütün dünyada müthiş bir artış var. TMO bizlere uygun satış yapıyor ama yine de fiyatlar çok yüksek” dedi.

Bu maliyet artışları üretici ile sanayiciyi de birbirine düşürmüştü. TÜKEBİR’in, 15 Ağustos’ta başladığı grev hâlâ devam ediyor. Üreticilerin şartlarının iyileştirilmesi için sektördeki 18 sanayici firma ile görüşmelere devam ettiklerini söyleyen Birlik Başkanı Abdullah Koç, “9 firma ile anlaştık, kalan 9’u ile de görüşeceğiz. Fiyatlar konusunda söz sahibi olabilmeyi ve sektörde sadece fason üretici değil, bir kimlik sahibi olmayı amaçlıyoruz” diye konuştu.

GERÇEK MALİYET ARTIŞLARI YÜZDE 50

TÜİK rakamlarının gerçeklikten uzak olduğunu vurgulayan Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Sokaktaki insan da tarladaki çiftçi de artık bu rakamlara inancını kaybetmiş durumda. Sadece gübre ve yemdeki artış bile yüzde 150’yi buluyor. Bütün gruplarda bunun etkisi bile tek başına yüzde 50’ye yakın artırdı genel maliyetleri. Bu artışlar zaten küstürdü üreticiyi. Çiftçi Kayıt Sistemi’nde 2019’da 2 milyon 100 bin olan çiftçi sayısı 2020’de 1 milyon 803 bine düşmüştü. Bu sayı şu an 1.5 milyona yaklaştı” dedi.