“Susmayacağım, gerçeği söyleyeceğim”

The Duellists (Düellocular/1977), 14920: Christopher Colombus (1492: Cennetin Keşfi /1992), Gladiator (Gladyatör/ 2000), Kingdom of Heaven (Cennetin Krallığı/ 2005), Robin Hood /2010) gibi tarihi epik, Alien, (Yaratık / 1979), Blade Runner (Bıçak Sırtı/ 1982) gibi ayrıksı bilimkurguların, Thelma ve Louise (1991) gibi feminist dramın yetkin yönetmeni Ridley Scott, tarihi dramı The Last Duel’de (Son Düello/2021) 14. yüzyılda Fransa’da yaşamış güçlü, gözüpek, onurlu Margeurite de Thibouville’in gerçek yaşam öyküsünü etkileyici, düşündürücü bir anlatımla betimliyor. Estetiğin doruk noktasındaki Scott, Orta çağda geçen öyküyü günümüzde dünyanın her yerinde yaşanan kadın cinayetlerine, kadın tacizlerine, ataerkil toplumlara, kadın düşmanlığına, mizojiniye, kadının hala bir meta olarak görülmesine bağlıyor.

Eric Jager’in çok satan romanı The Last Duel: A True Story of Trial By Combat in Medieval France’dan uyarlanan senaryoyu, Will Hunting’ten (Gus Van Sant) 25 yıl sonra yeniden biraraya gelen Matt Damon ile Ben Affleck’le birlikte yönetmen-senarist Nicole Holofcener (Enough Said) yazdılar. Damon ile Affleck senaryoya erkek bakış açısını, Holofcener ise kadın perspektifini kattılar. Ridley Scott, bu başarılı senaryoyu Akira Kurosawa’nın ünlü klasiği Rashomon (1950) gibi üç bölümde anlatmayı seçti.

Fransa, 1300’lerin sonu, ülkeyi Kral 6.Charles (Alex Lawther) yönetmektedir. Kralın kuzeni kont Pierre d’Alençon (Ben Affleck) fuhuşa, sefahate düşkün bir soyludur. Kontun yamağı Jacques Le Gris (Adam Driver) yoksul, alt tabakadan gelen, hırslı, kültürlü, çıkarı için herşeyi göze alan, içten pazarlıklı bir adamdır. Kontun yamakları arasında vatanını çok seven, gerçek bir asker olan Jean de Carrouges (Matt Damon), dindar, tutucu, inatçı, cesur,iyi bir savaşçıdır. Jean, ekonomik sıkıntılarından ötürü vatan haini olarak bilinen Sör Robert de Thibouville’in (Nathaniel Parker) güzel kızı Marguerite (Jodie Comer) ile evlenir. Sör Robert, kontun tahsildarı Jacques’a borçlarının karşılığı olarak kızının çeyizi olan araziyi vermek zorunda kalır. Marguerite bu araziyi geri isteyince karısını kırmak istemeyen Jean, Kont Pierre ve Jacques’a dava açar. Babası ölünce Kont, Belleme kalesinin yönetimini Jean’a vermez. Fransa için yıllarca birlikte sırtsırta savaşmış Jean ile Jacques düşman olurlar. Jean, karşısına Kont’u da alır. Marguerite ile Jean de Carrouges’u çok daha kötü günler beklemektedir.

Ridley Scott, kutsal kilise, kara büyü, lordlar, şövalyeler, ikiyüzlülük, tutuculuk dolu olan Fransa’yı irdelerken ataerkil baskıyı, erkeklerin ezici gücünü, kadınların çaresizliğini o denli gerçekçi yansıtır ki baskıcı, boğucu, karanlık atmosferi birebir duyumsarız. Sert doğanın hakimiyetini izleyiciye ustalıkla geçirir. Düello sekansında insanların sürü psikolojisiyle nasıl hareket ettiklerini izleriz. Marguerite, histeri krizi geçiren kalabalığın içinde bir umut ışığı gibidir. Genç kadını, ne Kral, ne meclis, ne mahkeme ne de kadın düşmanları susturabilir.

Ridley Scott’ın yönettiği, senaryosunu Matt Damon, Ben Affleck, Nicole Holfocener’in yazdığı, Matt Damon, Jodie Comer, Adam Driver, Harriet Walter,Nathaniel Parker, Alex Lawther, Marton Csokas, Zeljko Ivanek’in oynadığı, namus, şeref, haysiyet, erk, hırs, bencillik, onur, cesaret, kadın düşmanlığı, baskı, gerçeği tartışan The Last Duel (Son Düello/2021) dün gösterime girdi. 83 yaşındaki Ridley Scott, Thelma ve Louise’in ardından en feminist filmini gerçekleştirmiş.