Rusya, Taliban konusunda ihtiyatlı

Afganistan’da neredeyse bütün ülkelerin temsilcilikleri kapanırken başkent Kâbil’de üç ülkenin büyükelçiliği, tam kapasite faaliyetlerine devam ediyor: Pakistan, Çin ve Rusya. Rusya’da Taliban, yasaklı örgütler listesinde. Rusya’daki bütün yayın organları, Taliban’la ilgili haberlerde, “Rusya Federasyonu’nda yasaklı olan örgüt” şeklinde bir ifade kullanmak zorunda. Fakat 2017’den beri Moskova, Taliban’la müzakereler yürütüyor.

BATI’YA TEPKİ

Rusya için temel sorun, Taliban’ın geçmişte olduğu şekilde, El Kaide, IŞİD gibi uluslararası köktendinci terör örgütlerine yardım edip etmeyeceği. Diğer taraftan hem ABD’nin bölgeden çekilmesi hem de ABD’nin dünyadaki imajının yerle bir olması Moskova’yı memnun ediyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova da arka arkaya yaptığı açıklamalarda, Afganistan’daki başarısızlığın, Batı’nın destek vaatlerinin sözde kaldığını gösterdiğini söylüyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Taliban konusunda ihtiyatlı ifadeler kullanıyor. Ancak, diğer Rus yetkililerin açıklamaları, Taliban’a yönelik olumlu sinyaller içeriyor. Rusya Devlet Başkanı’nın Afganistan Özel Temsilcisi Zamir Kabulov, Taliban’ın IŞİD’e karşı, ABD ve NATO’nun vermediği kararlı bir mücadele verdiğini söyledi. Rusya’nın Kâbil Büyükelçisi Dmitri Jirnov ise Taliban temsilcileriyle yaptığı görüşmenin son derece olumlu ve yapıcı olduğunu… Jirnov, ayrıca, Afganistan Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Emrullah Salih’in halkın desteğine sahip olamayacağını, çünkü toplumun ülkeden kaçan Gani’nin yönetiminden nefret ettiğini ve Salih’in Kâbil’den destek göremeyerek Tacik nüfusun yaşadığı Penşir’e geçtiğini kaydetti.

AB yetkilileri, “Afganistan’da boşluğu Rusya ve Çin’in doldurmasına izin vermemek lazım” derken, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksander Gruşko, “Engel olsunlar da görelim” diye yanıtladı. Bu açıklamalar, Avrasya coğrafyasında dengelerin değiştiğine işaret ediyor. Taliban’ın Rusya’nın kendisine yönelik ihtiyatlı iyimserliğine uygun hareket edip etmeyeceği, yakın zamanda görülür.