Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 128 milyar dolar soruları

1211 Sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu’nun 42. Maddesi gereğince Merkez Bankası’nın faaliyetlerine ilişkin olarak, yılda iki defa Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonunu bilgilendirmesi gerekiyor. Dün yapılan görüşmelerde, muhalefet vekillerinin vurguladığı üzere bu bilgilendirme toplantılarının yılda bir kere yapılması adet oldu.

CHP Muğla Milletvekili ve Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi Süleyman Girgin, böylece hukukun açıkça çiğnendiğini vurguladı.

SATIŞ EMRİNİ KİM VERDİ?

Girgin Komisyondaki konuşmasında şunları söyledi:

“Açlık sınırı altında maaş alarak hayatta kalmaya çalışan asgari ücretli için, yurt bulamayıp kaydını dondurmak zorunda kalan öğrenciler için, Kepenk kapatan esnaf için, gübre ve yem fiyatlarına yetişemeyen çiftçi için, geçinemeyen emekli için, elektrik ve doğalgaz zamlarıyla kışı nasıl geçiririm diye düşünen yokluğa ve yoksulluğa mahkum ettiğiniz vatandaşlar için soruyoruz: 128 milyar Dolar nerede?

Rezervler nereye gitti? 128 milyar doları satarken kimlere satıldığının detaylı dökümü neden ortaya konulmuyor? Satış emrini kim vermiştir? Satış yapılırken eksi rezerve düşülecek olmasının milli güvenlik sorunu yaratacağı hesaba katılmadı mı? 128 milyar doları hangi kurdan sattınız? Özellikle 2020 yaz aylarında 6,85’de sabit tutulan kurdan kimler, ne miktarda alım yapmıştır? Bu işlemlerden doğan kamu zararı ne kadardır? Kamu bankalarının yaptığı blok satışların dökümü neden açıklanmıyor? Satışta kur fiyatı nasıl belirlenmiştir? Bu satışlardan elde edilen TL için faiz geliri kazanılmış mıdır?”

ELİN ATINA BİNEN TEZ İNERMİŞ

“Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun brüt rezervi 123,5 milyar dolar olarak belirtmesi üzerine Girgin, “brüt rezervi 123,5 milyar dolar olarak ifade ettiniz . Bizim yörede bir laf vardır “Elin atına binen tez inermiş.” derler. Yani emanet alınan paraları niçin hesaba katıyorsunuz? Bankalardan, IMF’den ve diğer ülkelerden aldığınız emanet dövizleri niye bunun içerisinde sayıyorsunuz?”

MERKEZ BANKASI NEDEN TAŞINIYOR?

“Diğer bir konu, Merkez Bankası İstanbul’a taşınıyor: 2 milyar 285 milyon liraya Limak tarafından inşa edilen Ataşehir’deki İstanbul Finans Merkezine. Tamamlandığında Avrupa’nın en yükseği olacağı söylenen binaya neden ihtiyaç duyuldu? Merkez Bankasının İstanbul’da yaptıracağı israf yüklü bina 55 kat iken neden sonra 72 kata çıkarıldı? İhalesi neden davet usulüyle yapıldı? Merkez Bankası Sayıştay raporunda şöyle bir vurgu var: “İstanbul Uluslararası Finans Merkezine danışmanlık hizmeti Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Alım Satım İhale Yönetmeliği hükümlerine uyulmaksızın, neden doğrudan alım yöntemiyle yüklenicisine ihale edildi?” diyor. Bu hukuksuzluğun nedeni nedir?”

TAMAMLANMAYAN İŞ İÇİN NEDEN ÖDEME YAPTINIZ?

“Sayıştay bulgularına göre, 2018 yılında ihale edilen banknot matbaası ve Ankara yerleşkesi proje ihale dosyası hazırlama işinin 3’üncü ve son yılında kesin hak ediş öncesi sözleşme yenilenerek, inşaat ruhsatı alınmadığı hâlde inşaat ruhsatı alınması proje aşaması bedelinin dörtte 3’ünün ödemesinin yapıldığı görülmüştür. Sayıştayca hukuka aykırılığı tespit edilen bu işlemden Merkez Bankası ne kadar zarar etmiştir?

Girgin Kavcıoğlu’na şunu sorarak konuşmasını noktaladı: “Siz göreve geldikten sonra Merkez Bankasında eşi benzeri olmayan devasa atama yapılmış. Basında çıkan haberlere göre 90 kişinin üzerinde atama yapılmış. Atamalarda esas alınan kıstaslar nedir? Liyakate önem verilmiş midir?”