NATO tarihinde ilk kez bir kadın genel sekreter mi göreve gelecek?

Jens Stoltenberg’in Norveç Merkez Bankası Başkanlığı’na getirilmesi nedeniyle boşalacak NATO Genel Sekreterliği için aday arayışı başladı.

NATO Genel Sekreterliği görevi Eylül ayında sona erecek ve o tarihin ardından Norveç Merkez Bankası Başkanı olacak olan Stoltenberg sonrası NATO Genel Sekreterliği koltuğu için, ağırlıklı olarak kadın adayların isimleri öne çıkıyor.

Tarihinde hiçbir zaman bir kadın genel sekreter tarafından yönetilmeyen ve bu nedenle “en erkek egemen kurumlardan biri” sayılan ittifakın, bu kez bir ilki gerçekleştirebileceği belirtiliyor.

Eski Norveç Başbakanı olan Jens Stoltenberg, 1 Ekim 2014 tarihinden bu yana NATO Genel Sekreteri olarak görev yapıyordu. Ancak Norveç Merkez Bankası Başkanlığı’na atanması nedeniyle görevinden ayrılma kararı aldı.

Stoltenberg’in, Eylül ayına kadar Brüksel’deki NATO karargahında görevine devam etmesi bekleniyor. 2023 yılından itibaren de yeni bir isim Stoltenberg’den boşalan koltuğa oturacak.

Bu nedenle Brüksel’de, Stoltenberg’in halefi olacak isime ilişkin arayışlar da başladı. Kulislerde daha önce adı Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanlığı için öne çıkan ancak bu görevi kabul etmeyen Hollanda Başbakanı Mark Rutte’nin de aralarında bulunduğu bir dizi isim tartışılmaya başladı.

Hollanda Başbakanı Mark Rutte, De Telegraaf gazetesine yaptığı açıklamada NATO Genel Sekreterliği adaylığını kesin bir dille reddetti. Şu an istediği bir konumda bulunduğunu söyleyen Hollanda Başbakanı, “Bu yüzden Brüksel’e gitmiyorum. NATO Genel Sekreterliği için aday değilim” dedi.

Brüksel’deki kaynaklara göre, yeni seçilecek genel sekreterin bir kadın olması olasılığı giderek öne çıkıyor. Kurulduğu 1949 yılından bu yana hiçbir kadın genel sekreter tarafından yönetilmeyen ve “en baskın şekilde erkek egemen” kurumların başında gelen ittifak, bu nedenle zaman zaman eleştiriliyor.

Diplomatik kaynaklara göre, NATO artık bu görünümünü yumuşatmak istiyor. Bu nedenle de, Stoltenberg sonrası ittifakın bir kadın lidere emanet edilmesi ihtimali ağırlık kazanıyor.

Uluslararası medyada adaylığı konuşulan liderler arasında da şu isimler öne çıkıyor:

• Belçika Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Sophie Wilmes
• Eski İngiltere Başbakanı Theresa May
• Estonya Başbakanı Kaja Kallas
• Eski AB Dış Politika ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini
• Eski Litvanya Cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaite
• Eski Estonya Cumhurbaşkanı Kersti Kaljulaid

Eski Belçika Başbakanı Charles Michel’in şu anda AB Konseyi Başkanı olmasının, Sophie Wilmes’in şansını azaltacağı konuşuluyor.

Bir dönem AB dış politikasına yön veren ve NATO ile yakın işbirliği içinde çalışan İtalyan politikacı Mogherini ile eski İngiltere Başbakanı May’in de şanslarının yüksek olduğu belirtiliyor.

Ancak son dönemde özellikle Ukrayna krizi ve NATO – Rusya ilişkilerinde yaşanan gerilim nedeniyle, “Vladimir Putin’in dilinden anlayacak” bir ismin ittifakın başına geçebileceği de konuşuluyor.

Bu durumda da “eski Doğu Bloku’na”mensup Litvanya ve Estonyalı kadın liderlerin NATO Genel Sekreteri olma şansı artacak.