Sıcak tutan kumaşların üretilmesi kolay olabilir ama yazın kavurucu sıcağında insanları serin tutabilen giysilerin oluşturulması çok daha güç …
Sıcak tutan kumaşların üretilmesi kolay olabilir ama yazın kavurucu sıcağında insanları serin tutabilen giysilerin oluşturulması çok daha güç. Bilim insanları gündelik tişörtleri andıran, ancak bedeni yaklaşık beş derece daha serin tutan bir kumaş tasarladı. Tasarımı yapan araştırmacılar kumaşın toplu üretimine geçilmesi durumunda dünyanın her yerinden insanların iklim değişikliğine bağlı sıcaklık artışlarına karşı kendilerini koruyabileceklerine dikkat çekiyorlar.
Araştırmacılar bunu, orta kızılötesi ışınım (MIR) enerjisi ile yaptılar. MIR enerjisi, çevredeki hava molekülleri tarafından emilmek yerine, doğrudan uzaya giderek hem nesneleri hem de çevresini soğutur. Işınımsal soğutma adıyla bilinen bu yöntem son 10 yıldır mühendisler tarafından çatı, plastik örtü, ahşap ve “ultra beyaz” boya üretimi gibi çeşitli alanlarda kullanılıyor.
AYNA ETKİSİ YAPIYOR
İnsan derisi, çoğu giysilerimizin tersine, doğal olarak MIR ışını yayıyor. Zhejiang Üniversitesi mühendislerinden Ma Yaoguang ile Huazhong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden Tao Guangming farklı bir yaklaşım uyguladılar. Araştırmacılar, deriden yayılan MIR ışınımının doğrudan kumaşın içinden geçmesine izin vermek yerine, bedenin sıcaklığını soğurup bunun enerjisini uzaya MIR olarak yeniden yaymak için kimyasal bağlardan yararlanan türde bir dokuma tasarladılar. Baştan başa titanyum dioksit nano parçacıklar serpiştirilmiş polilaktik asit ile yapay elyaf karışımından oluşan 550 mikrometrelik bu kumaş aynı zamanda UV, görünür ve MIR ışınlarını da yansıtarak giyenleri daha da serinletiyor. Tao, sıradan bir gömleği andırmakla birlikte, kumaşın optik anlamda bir “ayna” işlevi gördüğüne dikkat çekiyor.
Laboratuvarında orta kızılötesi saydam dokumalar üzerindeki çalışmalarını sürdüren Stanford Üniversitesi malzeme bilimi uzmanlarından Yi Cui, “Tüm bunlar son derece ilginç” diyor. Ancak MIR-yayım teknolojisinin bugüne dek sürekli gökyüzüne bakan durağan yüzeyler üzerinde uygulandığına, bu yüzden araştırmacıların kumaşın serinletme özelliğini daha sağlıklı bir biçimde değerlendirebilmeleri için deneklerin ayakta oldukları ve yürüdükleri sırada da ölçümler yapmaları gerektiğinin altını çiziyor. Yi Cui, tenle yakın temas durumunda etkili olan bu kumaştan yapılan giysinin bedene tam oturmayıp, daha bol olması durumunda aynı sonucu verip vermeyeceğini de merak ediyor.
Ma ve Tao ürettikleri kumaşın pazarlanması amacıyla şimdilerde tekstil üreticileri ve konfeksiyoncularla görüşüyorlar. Nano malzeme serpiştirilmiş kumaşın alışılagelmiş kumaşlara kıyasla maliyette topu topu yüzde 10’luk bir artışa yol açacağını belirten araştırmacılar, kumaşın toplu üretimine geçilmesinin herkesin hemen hemen eskisine eşit bir maliyetle bir tişört alabileceği anlamına geleceğini ve bundan herkesin yararlanabileceğini belirtiyorlar.
New ‘mirror’ fabric can cool wearers by nearly 5 C, Science
