Küresel piyasalarda gözler İngiltere Merkez Bankası’nda

ABD Merkez Bankası’nın (Fed), beklentiler dahilinde politika faizini değiştirmeyerek yüzde 0-0,25 aralığında bırakırken, aylık 120 milyar dolarlık varlık alım programında bu ayın sonu itibarıyla 15 milyar dolarlık azalışa gidileceğini duyurdu. Söz konusu azaltımın 10 milyar doları Hazine tahvillerinden, 5 milyar doları da ipoteğe dayalı menkul kıymetlerden yapılacak.

Karar metninde, Fed Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) benzer indirimlerin her ay uygulanmasının uygun olacağını düşündüğü, ancak ekonomik görünümdeki değişikliklerin gerektirmesi halinde alımların hızını ayarlamaya hazır olduğu belirtildi. Enflasyonun, büyük ölçüde geçici olması beklenen faktörleri yansıtacak şekilde yükseldiği aktarılan metinde, “Salgın ve ekonominin yeniden açılmasıyla ilgili arz ve talep dengesizlikleri, bazı sektörlerde önemli fiyat artışlarına katkıda bulundu.” değerlendirmesine yer verildi.

Karar sonrası açıklamalarda bulunan Fed Başkanı Jerome Powell, varlık alımlarının gelecek yılın ortasında sona ermesinin beklendiğini belirterek, azaltım hızını değiştirmek zorunda kalmaları halinde şeffaf olacaklarını ve piyasaları şaşırtmayacaklarını söyledi. Bankanın varlık alımlarını azaltmaya başlama kararının, faiz oranlarına ilişkin politikasıyla ilgili doğrudan sinyal vermediğini vurgulayan Powell, “Faiz oranlarının artırılması konusunda sabırlı olabileceğimizi düşünüyoruz. Enflasyondaki gelişmelere bir yanıt verilmesi gerekirse tereddüt etmeyeceğiz.” dedi.

Analistler, Fed’in “geçici enflasyon” söylemini, “enflasyona ilişkin faktörlerin geçici olmasının beklendiği” şeklinde değiştirdiğini belirterek, varlık alımlarının azaltım hızı konusunda ise değişikliğe açık kapı bırakarak kendisine esneklik kazandırdığını, ancak bu konudaki iletişimin açık olacağı vurgusu ile belirsizlikleri azalttığını söyledi.

BORSALARDA NELER YAŞANDI?

Piyasaların yakından takip ettiği faiz artırımı zamanlaması konusunda ise henüz yeterli koşulların oluşmadığı ve tartışmaya açılmadığı mesajının verildiğine işaret eden analistler, istihdam piyasası ve ücretler konusundaki iyileşmenin gelecek yılın son çeyreğini bulabileceğini, bu nedenle o zamana kadar faizlerin artırılmayacağı beklentilerinin güçlendiğini kaydetti.

Makroekonomik tarafta ise dün ABD’de özel sektör istihdamı ekimde 571 bin kişi artarak piyasa beklentilerini aştı. Ülkede Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü endeksi ekimde 66,7 ile rekor seviyeye ulaşırken, fabrika siparişleri eylülde yüzde 0,2 artarak piyasa beklentilerinin aksine yükseliş gösterdi.

Bu gelişmelerle dün New York borsasında alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, Dow Jones endeksi yüzde 0,29, S&P 500 endeksi yüzde 0,65 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,04 değer kazanarak kapanış rekorlarını tazeledi. Dolar endeksi dün yüzde 0,3 azalarak 93,9’dan kapanmasının ardından bugün yeniden 94’ün üzerini test ediyor. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizleri dün yüzde 1,52 seviyelerinden yükselişe geçerek yüzde 1,61’i test ederken, bugün yüzde 1,60 seviyelerinde bulunuyor. ABD’nin endeks vadeli kontratlarının, bugüne karışık bir seyirle başlaması dikkati çekiyor.

Avrupa tarafında, dün Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın açıklamaları gelecek yıl içinde faiz artırımı beklentilerine kapıyı net bir şekilde kapattı. Faiz oranlarının artırılması için açıkça 3 şart ortaya koyduklarını belirten Lagarde, “Mevcut enflasyon artışına rağmen, orta vadeli enflasyon görünümü ılımlı olmaya devam ediyor ve bu nedenle, önümüzdeki yıl 3 ön koşulun da karşılanması çok muhtemel değil.” dedi. Avro Bölgesi’nde dün açıklanan işsizlik oranı verisi de eylülde önceki aya göre 0,1 puan azalarak yüzde 7,4’e gerilerken, bu gelişmelerle pay piyasaları tarafında karışık bir seyir izlendi. Almanya’da DAX endeksi yüzde 0,03 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,34 yükselirken, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,36 değer kaybetti. Avro/dolar paritesi dün yüzde 0,3 artışla 1,1610’dan kapanmasının ardından bugün yeniden düşüşe geçerek 1,1590 seviyelerine geriledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratları ise karışık bir seyir izliyor.

Analistler, bugün BoE’nin faiz kararının piyasaların yönü üzerinde belirleyici olabileceğini belirterek, BoE Başkanı Andrew Bailey’in geçen hafta yaptığı açıklamalar sonrası bankanın politika faizini 15 baz puan artırarak yüzde 0,25’e çıkarabileceği beklentileri artsa da bu ay pas geçme ihtimalinin de göz ardı edilmemesi gerektiğini kaydetti.

ASYA PİYASASI

Asya tarafında, Çin Başbakanı Li Keqiang, büyümenin yavaşlamasına ilişkin endişelerin arttığını belirterek, ekonominin karşı karşıya olduğu zorlukların üstesinden gelmek için önleyici adımlar ve politikalarda ince ayar yapılması gerektiğini söyledi. Ülkede, farklı sektörlerde faaliyet gösteren önde gelen şirketlerin borç çevirmeleri ve sıkılaştırılan salgın tedbirlerine yönelik endişeler de devam ederken, Fed kararları sonrası yeni günün Asya borsaları tarafında alış ağırlıklı bir seyirle başlaması dikkati çekiyor. Kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,7, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,8, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,3 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,5 artışla seyrediyor.

Emtia tarafında bugün gerçekleştirilecek Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve bazı OPEC dışı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu toplantısı öncesinde Brent petrolün varil fiyatı dün yüzde 3,3 sert düşüşle 81 dolar seviyelerine gerilerken, bugün yatay seyrediyor. Altının ons fiyatı ise dün yüzde 1’in üzerinde düşüş kaydederek 1.769,6 dolara gerilemesinin ardından bugün yüzde 0,3’lük artışla 1.775 dolar seviyesinde bulunuyor.

Yurt içinde, dün Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yüzde 0,91 değer kazanarak günü 1.547,03 puandan tamamladı. Endeks böylece 7,5 ayın en yüksek seviyesinden kapanmış oldu. Dolar/TL ise dün 9,59-9,75 bandında hareket etmesinin ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 9,6680 seviyelerinde bulunuyor.

Analistler, Fed’in net ve güçlü iletişiminin ardından para politikalarına ilişkin belirsizliklerin azaldığını, bu durumun risk iştahını desteklediğini belirterek, bundan sonraki süreçte özellikle iş gücü piyasasına ilişkin veri ve gelişmelerin, Fed’in faiz politikası beklentileri üzerinden piyasalara etkisinin artacağını söyledi.

Bugün yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri ile reel efektif döviz kurunun, yurt dışında ise BoE’nin faiz kararı ve OPEC+ toplantısından çıkacak sonuçların yanı sıra yoğun veri gündeminin takip edileceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.550 ve 1.570 seviyelerinin direnç, 1.500 puanın destek konumunda bulunduğunu bildirdi.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

10.00 Almanya, eylül ayı fabrika siparişleri

11.55 Almanya, ekim ayı hizmet sektörü PMI

12.00 Avro Bölgesi, ekim ayı hizmet sektörü PMI

13.00 Avro Bölgesi, eylül ayı ÜFE

14.30 Türkiye, ekim ayı reel efektif döviz kuru

14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri

15.00 İngiltere, BoE’nin faiz kararı

15.30 ABD, haftalık işsizlik maaşı başvuruları

15.30 ABD, eylül ayı dış ticaret dengesi

16.00 ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması