CHP Genel Başkan Yardımcısı Murat Bakan'ın "Ermeni Tehciri ve Talat Paşa" tartışmaları üzerine yaptığı açıklamalar gündeme bomba gibi düştü. Bakan, Talat Paşa'nın devletin bekası adına hareket ettiğini savunurken, Mustafa Kemal Atatürk'ü Talat ve Enver Paşalarla aynı çizgide görmenin tarihsel bir yanılgı olduğunu vurguladı. Bu açıklamalar, siyasi arenada ve kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.

Ermeni Tehciri: Bir Savaş Kararı mıydı?

Murat Bakan, 1915 yılında Osmanlı Devleti tarafından alınan tehcir kararının, I. Dünya Savaşı koşullarında alınmış olağanüstü bir güvenlik tedbiri olduğunu belirtti. Bakan, bu kararın doğrudan doğruya savaş halinde bulunulan cephe hattında Ermeni silahlı çeteleriyle yaşanan kanlı isyanlar ve Rus ordusuyla iş birliği yapan unsurların faaliyetleri neticesinde doğduğunu ifade etti.

• Tehcir kararı, savaş koşullarında alınmış bir tedbirdir.
• Amaç, cephe gerisindeki isyanları bastırmak ve halkın güvenliğini sağlamaktır.
• Karar, bölgesel bir tehcir uygulamasıdır.

Bakan, Talat Paşa'nın bu sürecin siyasi sorumlularından biri olarak sıkça hedef haline getirildiğini ancak tarihsel bağlam göz önünde bulundurulduğunda, Talat Paşa’nın devletin bekası adına hareket ettiğini savundu. Savaşın olağanüstü koşulları altında alınan kararların, bugünün barış zamanı değerleriyle yargılanmasının anakronik olacağını vurguladı.

Atatürk ve İttihatçılar Arasındaki Fark

Bakan, Mustafa Kemal Atatürk'ü Talat ve Enver Paşalarla aynı çizgiye yerleştirmenin tarihsel olarak isabetsiz olduğunu özellikle vurguladı. Atatürk'ün, Osmanlı İttihatçı liderliğinden farklı bir vizyona ve devlet anlayışına sahip olduğunu belirten Bakan, Milli Mücadele’yi başlatarak halk iradesine dayalı yeni bir rejim kurduğunu; Batılı anlamda çağdaşlaşmayı, milli egemenliği ve barışı esas alan bir siyaset yürüttüğünü ifade etti.

Atatürk'ün İttihatçıların birçok uygulamasını ve kadrosunu tasfiye ettiğini ve yeni Türkiye Cumhuriyeti’ni bu kadrolardan farklı bir istikamette inşa ettiğini hatırlattı. Bakan, 1930’lu yıllarda Ermeni tehciri tartışmaları uluslararası alanda gündeme geldiğinde, Atatürk’ün bu meseleye devletin bekası perspektifinden yaklaştığını; Osmanlı dönemine ait bir savaş politikası olarak değerlendirdiğini sözlerine ekledi.

Sonuç: Tarihi Anlamak ve Geleceğe Bakmak

Murat Bakan'ın açıklamaları, Ermeni Tehciri ve Talat Paşa konusundaki tartışmalara yeni bir boyut kazandırdı. Bakan, hem Talat Paşa’nın tarihsel rolünü anlamak hem de onu Cumhuriyet’in kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk’le karıştırmamak gerektiğini vurgulayarak, Atatürk’ün çizgisinin, geçmişin mirasını taşıyan fakat geleceği barış içinde kurmayı hedefleyen bir devlet aklını temsil ettiğini ifade etti. Bu açıklamalar, tarihin farklı perspektiflerden değerlendirilmesinin ve geleceğe yönelik barışçıl çözümler üretilmesinin önemini bir kez daha gözler önüne serdi.