Hollandalı bilim insanlarına ödül getiren araştırma: Kalabalıkta yürürken çarpışmamak için ne kadar mesafe ihtiyacınız var?

Kalabalık bir ortamda yürürken başkalarına çarpmamak için ne kadar mesafeye ihtiyacınız olduğunu biliyor musunuz?

Hollanda’daki Eindhoven Teknik Üniversitesi (TUE) araştırmacıları, çarpışmaları önlemek için insanların birbirlerinden en az 75 santimetre uzakta durmaları gerektiğini saptadı.

Yaklaşık 5 milyon kişinin davranışını inceleyen bilim insanlarının bu araştırması, Harvard Üniversitesi tarafından, anlamsız ve saçma izlenimi yaratan bilimsel çalışmalara verilen ve İngilizce’de değersiz anlamına gelen, “ignoble” sözcüğünden türetilmiş “Ig Nobel Ödülü’ne” layık görüldü.

Prof. Dr. Federico Toschi ve öğretim üyesi Alessandro Corbetta, insanların birbirlerine çarpmamak için ne kadar mesafeye ihtiyaç duyduklarını hesaplamak için, uzun süren bir araştırma gerçekleştirdi.

SADECE 80 YAYA BİRBİRİYLE ÇARPIŞTI

Eindhoven Tren İstasyonu’ndaki peronların altına yerleştirilen sensörler sayesinde 5 milyon kişinin haraketleri gözlemlenerek, analiz edildi.

Araştırmaya göre, insanlar olası bir çarpışmaya karşı yürüyüş yollarını önceden değiştirerek, karşıdan gelenlere karşı sürekli olarak kendilerini kolluyor.

Eğer, çarpışma olasılığını hesaba katmayıp, yollarını önceden değiştirmemiş olsalar, en az 18 bin kişi birbiriyle çarpışacaktı.

Araştırma boyunca, 5 milyon insandan sadece 80 yaya birbiriyle çarpıştı. Diğer yayalar, yürüyüş sırasında aralarında en az 140 santimetre mesafe bırakarak, çarpışmadan kaçınmayı başardı.

Araştırmacılar, yaya hareketlerini çok doğru bir şekilde tahmin edebilen istatistiksel bir model geliştirdiler. Bu şekilde, koridor veya tünel gibi tanımlanmış bir alanda kaç yayanın kaçacağını, yürüyeceğini, döneceğini veya çarpışacağını önceden kestirmek mümkün. Alessandro Corbetta, “Modelimizi oluştururken, iki ‘sosyal güç’ bulduk; görüşe dayalı uzun menzilli bir kuvvet ve gerçek teması önlemek için kısa menzilli bir kuvvet. Bu kuvvetler, çarpışmaları önlemek için insanların mevcut yürüyüş yollarını ayarlamalarına neden oluyor” dedi.

Araştırmacılar, elde ettikleri sonuçların, kalabalık ortamlarda yayaların daha güvenli haraket etmesine katkı sağlayacağını düşünüyor. TUE’deki iki bilim insanına göre araştırma, müze ve festivaller gibi, insan yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerde, haraketliliğin daha verimli hale gelmesini sağlayacak.

Eindhovenli araştırmacıların çalışması, 2018 yılında uluslararası bir bilim dergisinde yayımlandı. Hem güldüren, hem de düşündüren çalışmalara verilen Ig Nobel’i alabilmek için, araştırmanın, tanınmış bir bilimsel dergide yayımlanması gerekiyor.

Daha önce de Japon bilim insanları, yayaların birbirleriyle neden çarpıştığını içeren bir çalışmayla Ig Nobel Ödülü’nü kazanmıştı.

Ig Nobel, gerçek Nobel Ödülleri açıklanmadan hemen önce veriliyor.