Gök bilimci ve şair Aratos’un anıt mezarının geçidine ulaşıldı

Mersin’in Mezitli ilçesindeki antik kentte başlatılan kazılar, Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Müzecilik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Remzi Yağcı başkanlığındaki ekip tarafından yürütülüyor.

Mersin Üniversitesinin (MEÜ) de destek verdiği kazıda ekipler, izleri milattan sonra 2. ve 3. yüzyıla uzanan sütunlu caddenin yakınındaki alanda olduğu değerlendirilen Aratos’un anıt mezarında, lazer tarama teknolojisi “lidar” ve fiziksel nesneler ile çevre hakkında fotoğraflarla bilgiler veren “fotogrametri” yöntemleriyle tarama yaptı. Tarama sonucu tespit edilen Helenistik Dönem’in ünlü gök bilimcisi ve şairi Aratos’un anıt mezarına ilişkin veriler, 3 boyutlu teknolojiyle kayıt altına alınarak dijital ortama aktarılacak.

Remzi Yağcı, bölgedeki teknolojik çalışmaların MEÜ Harita Mühendisliği Bölümünce yapıldığını söyledi. Çalışma hakkında bilgi veren Yağcı, “Buranın dijital olarak belgelenmesi, restorasyonun temelini oluşturacak. Bu, restorasyon ve çevre düzenlemesinin yapılması, buranın ziyarete açılması ve bilimsel çalışmalar için çok önemli” dedi.

UZUN GEÇİTLERE ULAŞILDI

Çalışmalarda, mezar odasına girişi sağlayan dar ve uzun geçit anlamına gelen “dromos”a ulaşıldığını bildiren Yağcı, şöyle konuştu:

“Anıt mezarın bulunduğu bölge, Soli Pompeipolis Antik Kenti’nin nekropol alanı olduğunu gösteriyor. Buranın bir mezar anıtı olduğunu gösteren, dar ve uzun geçit olan ‘dromos’ ortaya çıkarıldı. Dromosu kazdıktan sonra yapının tarihlenmesiyle ilgili kesin bilgiler elde etmeyi umuyoruz. Geçen yıldan bu yana en az 2 metre aşağıya inilerek son aşamaya gelindi ve tabana yaklaşıldı. Buranın mimari mezar anıtı olarak farklı bir yapısı var. Mezar, eşsiz bir yuvarlak şeklinde. Bu yapı hem anıt mezar olarak önem taşıyor hem de mimari olarak farklılık gösteriyor. Bu yönden değerlendirecek olursak Aratos ile özdeştirilen bu yapıya ‘benzersiz’ diyebiliriz.”

Yağcı, anıt mezarın, 19. yüzyılın gezginlerince fark edildikten sonra uzun yıllar toprak altında kaldığını ifade ederek “Yapı ağır bir tahribat geçirmiş. Bir defineci mantığıyla kazılmış ve bunun sonucunda da yapının taşları ortadaki iç mekana dökülmüş. Çöplük olarak kullanılmış. Biz bu aşamaları da tespit ettik. Tabana indiğimizde mezarın gerçekten soyulup soyulmadığını anlayacağız.” dedi.

KAZI ÇALIŞMALARINDA EN MODERN TEKNOLOJİ KULLANILIYOR

MEÜ Harita Mühendisliği Bölümü Araştırma Görevlisi Abdurahman Yasin Yiğit de kazı alanında lidar ve fotogrametri yöntemleriyle belgeleme çalışması yürüttüklerini dile getirerek şunları kaydetti:

“Bu yöntemle zaman ve iş gücünden tasarruf yapılabiliyor. Elde ettiğimiz verilerden metrik olarak milimetre hassasiyetinde ölçümler alabiliyoruz. Bu cihaz sayesinde ‘yoğun nokta bulutu’ elde ediyoruz. Cihaz, yüzey taramasını yaptıktan sonra üzerindeki dahili kamerayla çok yüksek çözünürlükte fotoğraf çekiyor. Lazer tarama cihazlarının taradığı sinyaller bize siyah beyaz olarak geliyor. Biz de çektiğimiz görüntülerle bunları renkli bir hale getiriyoruz ve ‘fotogerçekçi’ bir model elde ediyoruz. Boşluk kalmaması için çektiğimiz fotoğraflarla yüzeyi kaplıyoruz ve üç boyutlu bir model elde ediyoruz.”