Eski Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, Ukrayna-Rusya gerilimini değerlendirdi

Washington’ın “Rusya’nın Ukrayna’yı birkaç gün içinde işgale başlayacağını” iddia etmesiyle tansiyon yükselirken Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Joe Biden’ın önceki gece yaptığı telefon görüşmesi de gerilimi düşürmedi.

ABD, Almanya ve İngiltere’nin de aralarında bulunduğu ülkelerin Ukrayna’da bulunan vatandaşlarını ülkeden ayrılmaya çağırmasının ardından gözler Türkiye’nin tavrına çevrildi. Daha önce Batılı ülkelere Ukrayna’da panik yaratacak açıklamalardan kaçınma çağrısı yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, önceki akşam katıldığı canlı yayında da “Rusya bir işgale kalkışırsa bu doğru olmaz. Böyle bir durum yoksa da Batılı ülkelerin sürekli Ukrayna’da panik yaratan açıklamaları dikkatli şekilde yapmaları gerekiyor” dedi. İhtiyaç duyulması halinde Ukrayna’da yaşayan yaklaşık 25 bin Türk vatandaşının tahliyesi için planlamanın yapıldığını da belirtti.

“TEYAKKUZDA TUTMA AÇIKLAMASI”

Dışişleri Bakanlığı önceki gün yaptığı duyuruda, Türk vatandaşlarının mecbur kalmadıkça Ukrayna’nın doğu bölgelerine seyahat etmekten kaçınmaları çağrısı yapmış, buna karşın bir tahliye uyarısında bulunulmamıştı. Türkiye’nin Kiev Büyükelçiliği de olağan faaliyetlerini sürdürüyor.

Gelişmeleri Cumhuriyet’e değerlendiren eski Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, ABD’nin olimpiyatlar bitmeden Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edebileceği açıklamasıyla ilgili, “Son açıklamalar, Batı’nın sırf Ukraynalılara ‘Ruslar saldırmayacak diye çok güvenmeyin’ mesajıyla Ukraynalıları müteyakkız tutmak için yaptığı açıklamalar gibi görünüyor” dedi. Yakış, ABD’den gelen Rusya’nın 16 Şubat’ta saldıracağına ilişkin iddiasına Kiev’in “Bizde böyle bir bilgi yok” tepkisini anımsatarak “Hiçbir savaş filan gün falan saatte başlayacak diye önceden duyurulup başlamaz” diye konuştu.

ÜÇ SENARYO

Rusya ile Ukrayna arasında sıcak çatışma olasılığının bulunduğunu, buna karşın çeşitli senaryolardan söz edilebileceğini belirten Yakış, şu görüşleri dile getirdi: “Bunlardan biri Lugansk ve Donetsk’teki Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolündeki bölgelerin özerkliğin daha da güçlendirilmesi ve buraların zaman içinde Rusya’ya katılmasıdır. Başka bir ihtimal, Ukrayna sınırı civarındaki bölgelerde gerginliğin sürdürülmesi, bunun büyük bir çatışmaya dönüşmesi, bir diğer ihtimal ise Ukrayna’daki Rusya yanlılarını harekete geçirerek bir askeri darbe yaptırılması ve Kiev yönetiminin Rusya yanlısı hale gelmesidir. Bunlar birer ihtimaldir ama en az çatışmalı olanı, Lugansk ve Donetsk’in özerkliklerinin güçlendirilmesi olacaktır. Çünkü oradaki halkın çoğunluğu zaten kendilerini Rus olarak tanımlıyor.”

Rusya ile Ukrayna arasındaki olası bir sıcak çatışmadan Türkiye’nin olumsuz etkileneceğini, bunun en aza indirilmesi için de diplomasinin kullanılması gerektiğini belirten Yakış, Türkiye’nin hem Ukrayna hem de Rusya’yla yakın ilişkilerine dikkat çekti. Yakış, Türkiye’nin Ukrayna’ya SİHA satışı başta olmak üzere savunma sanayii alanındaki işbirliğinin olduğunu kaydederek, “Her devlet başka devletle savunma sanayi alanında işbirliği yapabilir. Türkiye, bu konuda Rusya’yla ince dengeyi koruyarak Ukrayna’yla bu anlaşmalarını devam ettiriyor. Olası bir çatışmada Ukrayna ile Rusya arasında bir sıkışma durumu olmaması için diplomasi denen ince sanatın kullanılması lazım. ‘Ey Rusya, ey Ukrayna’ demeden sessiz diplomasi yürütülerek, konuyu iç politika malzemesi haline getirmeden elinizdeki iyi diplomatları kullanarak bunu başarabilirsiniz” dedi.