En uzun gökdelenden daha büyük: Dev asteroit Dünya’ya yaklaşıyor

Fakat uzay ajansı söz konusu asteroidi “tehlikeli olması muhtemel” diye sınıflandırsa da uzaydan gelen kaya parçasının Dünya’ya en yakın olacağı mesafe yaklaşık 4,9 milyon kilometre, yani Ay’ın 385 bin kilometre mesafedeki ortalama yörüngesinin epey dışında.

NASA’nın Jet İtki Laboratuvarı’ndaki (Jet Propulsion Laboratory, JPL) Yakın Dünya Nesneleri Araştırma Merkezi’nden alınan izleme verilerine göre asteroit 138971 (2001 CB21) 3 Şubat’la 4 Mart arasında Dünya’nın yakınından geçecek 25’ten fazla nesneden sadece biri. Bu nesnelerin çoğu Dünya’nın çok daha yakınından geçecek.

Independent Türkçe’nin haberine göre; asteroit 138971 (2001 CB21) gelecek haftalarda Dünya’nın yakınından geçecek yakın Dünya nesneleri arasında açık ara en büyük olanı. Çapı 560 ile 1300 metre arasında değişen asteroit, Dubai’deki 830 metre uzunluğundaki Burc Halife gökdeleninden çok daha uzun.

Dünya’ya bu büyüklükteki başka bir asteroit en son 18 Ocak’ta yaklaştı. Bin metre çapında bir uzay kayası olan asteroit 7482 (1994 PC1) aradaki mesafeyi iki milyon kilometreden de aza indirerek Dünya’nın yakınından geçmişti.

JPL, Dünya’nın 7,5 kilometre yakınından (Ay’a olan uzaklığının 19,5 katı) geçen en az 150 metre çapındaki herhangi bir asteroidi tehlikeli olması muhtemel diye değerlendiriyor. Yüz metre çapında bir asteroidin Dünya’ya çarpması 14 Ocak 2022’de Tonga’da meydana gelen volkanik patlamanın 10 katı bir patlama kuvveti ortaya çıkarır.

Asteroit 138971’in (2001 CB21) Dünya’ya yaklaşmasından birkaç gün önce 31 Ocak’ta NASA, uzay ajansının Gezegensel Savunma Koordinasyon Ofisi’nin tehlikeli olması muhtemel asteroitleri takip etmek için kullandığı 4 teleskop dizisinden oluşan Asteroit Karasal Etki Son Uyarı Sistemi’nde, bir diğer deyişle ATLAS’ta önemli bir iyileştirme yaptığını duyurmuştu.

ATLAS, Hawaii’de iki teleskop kullanarak faaliyet göstermeye 2017’de başlamıştı fakat biri Güney Afrika’da, diğeri Şili’de olmak üzere ilave iki teleskopun eklenmesi ATLAS’ın artık her 24 saatte bir bütün gece göğünü görüntülemesine olanak tanıyor. ATLAS, 20 metre kadar küçük asteroitlerin Dünya’nın yakınından geçmesinden birkaç gün önce, 100 metre civarındaki asteroitler içinse haftalar önce uyarı verebiliyor. Program Dünya’nın yakınında 700’den fazla asteroit tespit etti.

Asteroid 138971 (2001 CB21), ATLAS’ın yeni bir tespiti değil ama MIT’nin Lincoln Yakın Dünya Asteroit Araştırmaları (LINEAR) programı onu 2001’de keşfetmişti ve bu nedenle Güneş Sistemi’nden geçişine dair özellikler iyi bir şekilde saptandı. Asteroit, Dünya’nın en yakınından geçmesi beklenen mesafede gezegenimizin yaklaşık 3,6 milyon kilometre yakınında olacak fakat bu, 6 Mart 2148’e kadar gerçekleşmeyecek.

Merak edenler için NASA JPL sıradaki 5 yakın Dünya asteroidinin yaklaşmasını göstermesi için düzenli olarak güncellenen bir asteroit izleme internet sitesine sahip. Sitede her uzay kayasının gezegenimizin yakınından geçeceği tarih, gezegenin ne kadar yakınından geçeceği ve yeryüzüyle ilişkili bir karşılaştırmanın yanı sıra büyüklüğü de belirtiliyor.

Örneğin, 4 Şubat’ta Dünya’dan yaklaşık 2,5 milyon kilometre mesafeden geçecek asteroit 2022 AA’nın çapı yaklaşık 40 metre, yani kabaca “bir uçak boyutunda”.