Ele ‘cömert’, bize cimri: Ülkedeki yoksullaşmaya karşın dışarıya milyarlarca dolar
Dünya Bankası ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri Türkiye’deki yoksullaşmayı ortaya koyarken iktidar, yabancı ülkelere milyarlarca dolarlık dış yardımı sürdürüyor. Her yıl gayrı safi milli hasılanın yaklaşık yüzde 1’ine denk gelen 8 milyar dolardan fazla parayı yabancı ülkelere aktaran iktidar, Türkiye’nin “dünyanın en cömert ülkesi” olmasıyla övünüyor. İktidarın son dönemdeki dış cömertlikleri şöyle:
Arnavutluk’a 42 milyon Avro: Arnavutluk’ta 2019’da yaşanan depremin ardından Türkiye, buraya 522 konut ve 37 iş yerini kapsayan ve 42 milyon Avro’ya mâl olan deprem konutlarını hibe yoluyla yaptırma kararı aldı. Laç kentinde Albayrak İnşaat’ın inşa ettiği konutlar, bu hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı törenle hak sahiplerine teslim edildi.
Somali’ye 30 milyon dolar: Türkiye, geçen yıl Somali’ye 30 milyon dolar hibe etti. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Somali Maliye Bakanlığı’yla 1 Temmuz’da imzaladığı anlaşma uyarınca Türkiye, Somali’ye “bütçe finansmanı ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesi” amacıyla aylık 2.5 milyon dolarlık taksitlerle ödenmek üzere 30 milyon dolar hibe etti. Önceki yıl da Somali’nin IMF’ye olan vadesi geçmiş borcunun 3.5 milyon dolarını ödemişti. Ankara’nın son 10 yılda ayrıca 1 milyar doları aşan tutarda insani yardımda bulunduğu Somali’de faaliyet gösteren çok sayıda Türk şirket bulunuyor. Somali’de faaliyet gösteren şirketlerin başında iktidara yakın Albayrak Grubu yer alıyor. Ülkedeki Türk büyükelçiliğinin inşaatını da gerçekleştiren Albayrak Grubu, Somali’nin Mogadişu Limanı’nı da işletiyor.
Ukrayna’ya 205 milyon TL: 3 Şubat 2020’de imzalanan anlaşma kapsamında Türkiye, Ukrayna silahlı kuvvetlerinin ihtiyaçları doğrultusunda mal ve hizmet alımı için 205 milyon TL tutarında yardımda bulunmuştu. Ukrayna daha sonra Türkiye’den SİHA satın almıştı.
Suriye ilk sırada: Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı’nın (TİKA) 2020 Türkiye Kalkınma Yardımları Raporu’ndaki verilerine göre, Türkiye’nin yaptığı yıllık resmi kalkınma yardımları 8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşiyor. Rapordaki verilere göre Türkiye, yabancı ülkelere 2017’de 8.12 milyar dolar, 2018’de 8.61 milyar dolar, 2019’da 8.66 milyar dolar, 2020’de ise 8.12 milyar dolar tutarında resmi kalkınma yardımı yaptı. Rapora göre Türkiye’nin resmi kalkınma yardımlarından en çok yararlanan ilk 10 ülke ise Suriye, Arnavutluk, Irak, Afganistan, Filistin, Somali, Kazakistan, Kırgızistan, Bosna Hersek ve Tunus oldu.
‘HEDEFİN ÜZERİNDE’
Dışişleri Bakanlığı’nın 2022 Bütçe Teklifi’nin TBMM’ye sunulması dolayısıyla hazırladığı “Girişimci ve insani dış politikamız” başlıklı kitapçıkta yer alan bilgiye göre Türkiye’nin resmi kalkınma yardımlarının, ulusal gelire oranı 2020 yılında da yüzde 0.7’lik BM hedefinin üzerinde gerçekleşti. 2021 Küresel İnsani Yardım Raporu’na göre Türkiye’nin gerçekleştirdiği 8 milyar dolar tutarındaki insani yardımla, ABD’nin ardından ikinci sırada yer aldığı bilgisinin paylaşıldığı kitapçıkta Türkiye’nin insani yardımlarıyla ilgili “Gayrı safi milli gelirinin yüzde 0.98’ini insani yardım için ayıran ülkemiz, ‘dünyanın en cömert ülkesi’ konumunu korumaktadır” ifadeleri kullanıldı.