Dolar yeni tarihi zirveye yükseldi

Küresel piyasalarda dolar endeksi, Eylül ayının sonunda 94.504 ile kaydettiği bir yılın en yüksek seviyesinden fazla uzaklaşmayarak 94.4 seviyesinden işlem gördü.

İç piyasada Ağustos ayına ilişkin sanayi üretimi verileri takip edilirken dolardaki güçlü seyirle birlikte gelen faiz indirim süreci bankacılara göre TL’yi dolar karşısında değer kaybına daha da açık bırakıyor.

Dolar/TL’deki yükselişte ana belirleyiciler TCMB’nin para politikasına ilişkin endişeler ve dolardaki küresel değer kazancı. TCMB’nin ilk faiz indirimi mesajını vermeden önce 8.3 seviyesindeki dolar/TL 9’u aşmış durumda.

ERKEN SIKILAŞTIRMA DÖNGÜSÜ BAŞLADI

Küresel olarak gıda ve enerji fiyatları başta olmak üzere dünyada enflasyon artış eğiliminde. ABD tahvil alımlarını azaltma ile pandemi dönemi adımlardan ilk kez sıkılaştırma yönlü adımlara bu yıl başlamayı değerlendiriyor. Gelişmekte olan merkez bankalarından bazıları ise süpriz şekilde erken sıkılaştırma döngüsüne başladı.

TÜRKİYE TRENDDEN AYRIŞIYOR

Dünyada enflasyonun ne kadar geçici olduğu tartışılıp, sıkılaşma adımları ön plana çıkarken, enflasyonda yükselişin devam ettiği Türkiye ise faiz indirimleri ile küresel trendden ayrışıyor.

ENFLASYON İKİ BUÇUK YILIN ZİRVESİNDE

TL’deki sadece Eylül ayı başından beri değer kaybı yüzde 8’e yaklaştı. Bu bile yaratacağı iki puana yakın geçişkenlik etkisiyle TÜFE’yi yüzde 20’li seviyelere tek başına yükseltebilecek bir neden. Enflasyon yüzde 19.58 ile iki buçuk yılın zirvesinde bulunuyor.

Ekonomistlerin faiz indirimi sonrası enflasyon tahminleri 2021 için yukarı çekilirken 2022 için yukarı yönlü revizyonlar çok daha büyük boyutta yapılmaya başlandı.

Kavcıoğlu, dün önümüzdeki dönem faiz politikasına ilişkin sinyal vermedi ve TL’nin değer kaybınının sadece faiz indirimi ile ilişkilendirmenin doğru olmadığını da söyledi.

Enflasyonda son dönemde gözlenen yükselişte; gıda ve ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurların, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve açılmaya bağlı talep gelişmeleri etkili olduğunu belirten Kavcıoğlu, “Bu etkilerin arızi unsurlardan kaynaklı olduğu değerlendirilmekte” dedi.

Kavcıoğlu, enflasyonda düşüşü sağlayacaklarını rezervlerde ise yıl sonu itibarıyla tarihi rekora geleceklerini söyledi.

DOLARDA SON DURUM

Dolar/TL saat 08.50’de 9.0135/9.0200 seviyesindeydi. Euro/TL aynı saatte 10.4219/10.4303, sepet bazında TL 9.7177/9.7252 seviyesindeydi. Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri ise dün Nisan ayı ortasından bu yana zirvelerinin hemen altında 440/446 baz puandan kapandı.

Birçok bankacı TCMB’nin faiz indirimlerinin devam etmesi halinde ani faiz artışlarına kısa sürede ihtiyaç duyulabileceği endişesini dile getirirken bu endişeler de TL’de baskı yaratıyor.

YABANCILAR YATIRIMI AZALTTI

Bankacılar, yabancı yatırımcıların zaten oldukça düşük seviyelerdeki Türkiye varlıklarından çıkış yönlü işlemlerine, lokallerin ise dolar/TL’deki devam eden yükselişte 260 milyar dolarlık döviz cinsi varlıklarından sınırlı kâr satışlarına devam ettiklerini belirtiyorlar. TCMB verilerine göre yabancılar faiz indirimi sonrası takip eden haftada Türkiye yatırımlarını yaklaşık 3.5 milyar dolar daha azalttılar.