Demans araştırması: Dünyada vakalar 2050’ye kadar üçe katlanarak 153 milyona çıkabilir

Getty Images

Uluslararası bir araştırmada dünya genelinde demans (bunama) vakalarının sayısının 2050’ye kadar 57 milyondan 153 milyona çıkabileceği uyarısı yapıldı.

Washington Üniversitesi Sağlık Metrikleri ve Değerlendirme Enstitüsü’nün (IHME) araştırmasında Türkiye’de de vakaların bu süre içinde yüzde 277 artarak 3 milyonu geçebileceği öngörüsü yer alıyor.

195 ülkeyi kapsayan ve sonuçları bilim dergisi The Lancet Public’te yayımlanan araştırmada bu öngörü, büyük ölçüde nüfusun yaşlanmasına ve nüfus artışına bağlanıyor.

Fakat araştırmacılar sağlıksız yaşam tarzlarının da buna katkıda bulunduğunu söylüyor.

Uzmanlar, risk faktörleri konusunda acilen adım atılması gerektiğini belirtiyor. Öngörülen artışın altı milyondan fazlası, sigara, obezite ve diyabet gibi faktörlerden kaynaklanıyor.

Demans Alzheimer da dahil olmak üzere hafızayı ve beyni etkileyen bir dizi hastalık için kullanılan ortak bir isim.

Yedinci büyük ölüm nedeni

Demans dünya genelinde en fazla ölüme yol açan hastalıklar arasında yedinci sırada bulunuyor. Demans yaşlı kişilerin engelliliği ve yardıma bağımlı olarak yaşamaya başlamalarının da ana nedenlerinden biri.

Ancak uzmanlar bunun kaçınılmaz bir sonuç olmadığını belirterek eğitime erişim imkanlarının artırılmasının önemine dikkat çekiyor.

Raporda dünya genelinde bu konuda yaşanabilecek gelişmeler dikkate alınarak olası vaka sayısının 6,2 milyon azaltılarak kayda geçirildiği belirtiliyor.

Fakat uzmanlar obezite, yüksek kan şekeri ve sigara tüketimi konusunda bu kadar iyimser değil. 2050 için öngörülen vakaların yedi milyonu bu risk faktörleriyle ilişkilendiriliyor.

RİSK FAKTÖRLERİ

Raporun baş yazarı Emma Nichols, ”Demansla sonuçlanmaması için risk faktörlerinin önlenmesine ve kontrolüne daha fazla odaklanmalıyız. Demansın önlenmesi veya ilerleyişinin geciktirilmesi konusunda sağlanacak mütevazı ilerlemeler bile büyük fark yaratacak” diyor.

Nichols, bunun için sağlıklı beslenme, daha fazla egzersiz, sigarayı bırakmayı özendirme ve eğitime erişim oranının artırılmasına yönelik programlara hız verilmesi gerektiğini vurguluyor.

Raporda yer alan bazı öngörüler şöyle:

• 2019 verileriyle Türkiye’deki vaka sayısı 803 bin 590. Bu sayının 2050’ye kadar yüzde 277 artışla 3 milyon 31 bin 55’e ulaşabileceği vurgulanıyor.
• Sahra Altı Afrika’nın doğusunda büyük oranda, nüfus artışı nedeniyle 660 binle 3 milyon ilave vaka görülebilir.
• Kuzey Afrika ve Orta Doğu’da vaka sayısı yaklaşık 3 milyondan 14 milyona çıkabilir.
• Yüksek gelirli Asya Pasifik bölgesinde 4,8 milyon olan vaka sayısının 7,4 milyona çıkması bekleniyor.
• Avrupa’da vaka sayısının 6 milyon artarak 14 milyona ulaşması öngörülüyor.