Cinsel saldırı davasında uzlaşmaya giden Prens Andrew, milyonlarca sterlini nereden bulacak?

Getty Images

İngiltere Kraliçesi’nin oğlu Prens Andrew, kendisini cinsel saldırı iddiasıyla ABD’de yargıya götüren Virginia Giuffre ile mahkeme dışı bir uzlaşmaya vardı.

Fakat ne kadar para ödemeyi kabul ettiği ve bu parayı nereden bulacağı konusunda hala soru işaretleri var.

Prens bu parayı kendi geliri ve varlıklarıyla ödeyebilir mi, yoksa bu ödemeler vergi mükellefinin cebinden mi çıkacak?

NE MİKTARDA BİR ÖDEME ÜZERİNDE ANLAŞILDI?

Prens Andrew’un Giuffre’ye milyonlarca sterlin ödemeyi kabul ettiği yolunda yaygın iddialar var ve gazeteler bu miktarın 7,5 milyon ila 12 milyon sterlin gibi rakamlara vardığı iddialarına yer verdi.

Fakat bu, koşulları gizli tutulan bir anlaşma ve Prens’in ödeyeceği miktarın tam olarak öğrenilmesi zor görünüyor.

Ödemenin miktarı ne olursa olsun, Virginia Giuffre’nin kabul edebileceği kadar büyük bir tazminat, kurduğu cinsel saldırı mağdurlarına destek sağlayan vakfa ‘yüklü bir bağış’ ve ilaveten, astronomik avukat ve mahkeme masraflarından oluşacağı belli.

PRENS’İN NE KADAR GELİRİ VAR VE NEREDEN GELİYOR?

Kraliyet ailesi mensuplarının mali işleri her zaman basit hesaplamalarla anlaşılamıyor.

Prens’in, halen ‘çalışan bir Kraliyet mensubu’ iken yani Kraliyet Ailesi adına bazı etkinliklere katılmayı sürdürürken, ofisinin masrafları da dahil olmak üzere yılda 250 bin sterlin civarında bir geliri olduğu düşünülüyordu.

Fakat, 2019 yılında, hakkındaki cinsel saldırı iddiaları ve bunlar hakkında BBC’nin Newsnight programına verdiği mülakatın yarattığı tepkilerin ardından resmi görevlerinden çekildiği açıklandı.

Görevlerinden çekildiği zaman uğradığı gelir kaybını o zamandan bu yana Kraliçe’nin kendi özel gelirlerinden telafi edip etmediği ise bilinmiyor.

Prens Andrew’un ayrıca, orduda geçirdiği yılların karşılığında, yılda (brüt) 20 bin sterlin civarında olduğu tahmin edilen bir emekli maaşı var.

Windsor’da, İkinci Derece tarihi bina kategorisindeki bir Kraliyet Konutu’nda yaşıyor. Fakat bu bina Kraliyet Varlıkları kurumuna ait ve kira karşılığında kullanılıyor, dolayısıyla satılabilecek bir mal varlığı değil.

Ama Prens’in 2015 yılında eski eşi York Düşesi Sarah ile birlikte 8 milyon sterlinden fazla bir miktara satın aldığı İsviçre’nin kayak merkezlerinden Verbier’deki lüks bir şalesi var ve Prens bunun satışından ciddi bir gelir sağlayabilir.

Getty ImagesPrens Andrew Verbier’deki şaleyi 2015’te satın almıştı

Villanın değerinin şu an ne kadar olduğu bilinmiyor ama Prens’in sözcüsü satış sürecinin başladığını ancak henüz tamamlanmadığını söyledi.

Aslında Prens Andrew’un mali durumu ve yaşam tarzını nasıl finanse ettiği uzun yıllardır ara ara gündeme gelen bir konuydu.

2007 yılında Prens, Sunninghill Park’daki konutunu, biçilen değerinin 3 milyon sterlin üzerine, tam 15 milyon sterline, o zamanki Kazakistan devlet başkanının damadı Timor Kulibayev’e, vergi cenneti Britanya Virgin Adaları’ndaki bir vakıf üzerinden satmıştı. Bu kıymetli mülklerin satışında vergiden kaçınmak için başvurulan bir yöntem.

Windsor Kalesi’nin yakınlarındaki bu 12 odalı ev Prens’e 1986 yılında Kraliçe tarafından düğün hediyesi olarak verilmişti.

Prens Andrew’un ayrıca 2017 yılını Aralık ayında 1,5 milyon sterlin tutarında bir borcunun ödendiği haberleri çıkmıştı. Bloomberg News’a göre bu borç, iktidardaki Muhafazakar Parti’ye sürekli bağış yapan varlıklı bir kişiyle ilişkili bir şirket tarafından ödenmişti. Ama Prens Andrew bu iddiaları hiç bir zaman doğrulamadı.

Eski eşi York Düşesi Sarah da 2012 yılında Standart gazetesine verdiği röportajda, cinsel suçlardan hükümlü Jeffrey Epstein’in kendisine ait 15 bin sterlinlik bir borcu ödemesini kabul etmekle “devasa bir yanılgıya düştüğünü” söylemişti.

ÖDEME KAMU BÜTÇESİNDEN ÇIKABİLİR Mİ?

BBC’ye konuşan kraliyet mali işleri uzmanı David McClure “Eğer ödenecek para 5 ila 10 milyon arasında ise, (Prens Andrew’un) böyle bir parası olduğunu sanmıyorum. Ve ihtimal o ki Kraliçe bir miktar para bulacaktır” dedi.

Bunun Kraliçe’nin şahsi fonlarından bulunabileceği yönünde görüşler belirtildi fakat Buckingham Sarayı, Prens Andrew’un hukuki maliyetiyle ilgili açıklama yapmayacağını söylüyor.

Kraliçe’nin gelirleri ise kısmen kamu bütçesinden, kısmen de şahsi varlıklarından geliyor ve Prens Andrew’un Virginia Giuffre ile vardığı mahkeme dışı anlaşmanın finansmanında kamu parası kullanılması ihtimaliyle ilgili kaygılar dile getiriliyor.

Kraliçe her yıl hükümetten ‘Hükümdar Ödeneği’ adı altında tek seferde yapılan bir ödeme alıyor. Geçen yıl bu ödenek 86,3 milyon sterlin idi ve kraliyetin resmi personel, bina ve seyahat masraflarında kullanıldı.

BBC

Bu ödeneğin miktarı hükümdarlığa ait mülk ve toprakların işletmesinden sorumlu bir bağımsız kuruluş olan Kraliyet Varlıkları kurumunun elde ettiği karlara göre belirleniyor.

Kraliçe ayrıca Kraliçe’nin Şahsi Ödeneği diye bir fondan da bir gelir elde ediyor.

Bu da Lancaster Dükalığı diye bilinen ve 18 bin hektarlık bir alanı kapsayan özel bir mülkten elde edilen gelirden oluşuyor. Bunun içerisinde Lancashire ve Yorkshire’daki bazı bölgeler ve Londra merkezindeki bir kısım emlak var.

Lancaster Dükalığı Kraliçe’ye her yıl aşağı yukarı 20 milyon sterlin civarında bir gelir getiriyor.

Kraliçe’nin ayrıca Sandringham ve Balmoral şatoları gibi şahsi mülkünden de bir geliri var.

Fakat Prens Andrew’un Giuffre’ye yapacağı ödemelerin finansmanının tam olarak kim tarafından ve hangi fonlardan ödeneceği konusundaki belirsizlik, şeffaflık çağrılarını da gündeme getirdi.