Buğday, arpa ve ayçiçeğinin ardından süt ve et üretimiyle ilgili sorunlar da artıyor

Küresel piyasalarda emtia fiyatları her geçen gün artarken bu durum TL’deki değer kaybıyla birlikte birçok sektörde dışa bağımlılığı yüksek Türkiye’yi daha derinden etkiliyor. Sürekli artan döviz kuru ve akaryakıt fiyatları yem, gübre, zirai ilaç gibi tarımsal üretiminin ana girdilerine de zam olarak yansıyor. Yüzde 70’e yakını ithal edilen yemde fiyat 15 günde 4.4 liradan 6 liraya çıktı.

ÜRETİM DURACAK

Girdi maliyetlerindeki bu durum buğday, arpa ve ayçiçeği yağının ardından sütte de sorunları büyütüyor. Dün bir açıklama yapan Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, süt üretiminin düşmemesi ve hayvan kesimlerinin durması için Ulusal Süt Konseyi’nin (USK) çiğ süt fiyatlarını acilen güncellemesini istedi. Sektör temsilcilerinin isteği litrede en az 6.50 lira olurken USK’nin yeni fiyat belirlediği ve 11-14 Mart tarihleri arasında açıklama yapacağı öğrenildi. Süt krizinin yanında et krizi de yaşanacağını söyleyen TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, USK’yi göreve çağırdı. Çiğ sütün litresi 4.50 lirayken yemin kilosunun 5.35 lira olduğunu söyleyen Bayraktar, “Üreticiler ya hayvan sayısını azaltıyor ya da işletmesini tasfiye ediyor. Süt fiyatı revize edilmeli. Yeme, gübreye zam yapanlar korkmuyor da siz neden korkuyorsunuz? Süt üretimi durma noktasına gelmiş, seyrediyorsunuz” dedi.

Elektrik zamlarının çiftçiye litrede 30 kuruş ek maliyet getirdiğini söyleyen Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği Başkanı Sencer Solakoğlu ise şöyle devam etti: “KDV indirimi de 30 kuruş yük getirdi ve çiftçi 4 lira 50 kuruşun 60’ını sadece bu iki kalemde kaybetti. Yemi falan hesaplamadık daha. Süt üreticileri çok büyük zarar ediyorlar. Bütün işletmeler hayvan sayısını azaltıp hayatta kalmaya çalışıyor.”

“SAVAŞI GIDA BİTİRİR”

Efeler Çiftliği Yönetici Ortağı Leyla Karahan Birlik de yeni fiyatın en az 6.5 lira olması gerektiğini söyledi. Birlik, şunlara dikkat çekti: “Girdi fiyatlarında inanılmaz artış var. Örneğin yemde yüzde 100’ü aştı. Süt fiyatı da bu artışlarla birlikte güncellenmeli, yoksa sütte de bir kriz yaşanacak. Yanımızdaki savaş gıdanın önemini çok iyi hatırlatıyor. Dünyada savaşları bitiren şey silahlar değil, gıdadır.”

“YEM FİYATLARI DAHA DA ARTACAK”

USK’nin son fiyat açıklamasında “Süt yem paritesi 1/1’in altına düşünce fiyatları güncelleyeceğiz” dediğini hatırlatan Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, paritenin uzun zamandır 1/1’in altında olduğunu söyledi. Suiçmez, “Bu durum, bir kilo sütle bir kilo yem alınamadığı anlamına geliyor. Ya yem fiyatları düşürülmeli ya da çiğ süt fiyatı artırılmalı. Buğday, arpa gibi tahılların gelmemesi yem fiyatlarını daha da artıracak. Çiğ süt fiyatı artırılmazsa hayvanların kesime gitme süreci hızlanacak. Bu da tüketici için yeni krizin habercisidir” dedi.