Getty ImagesDevlet Başkanı Jair BolsonaroBrezilya’da Covid-19 salgını ile mücadeleye ilişkin soruşturmayı yürüten Senato komisyonu, Devlet …
Brezilya’da Covid-19 salgını ile mücadeleye ilişkin soruşturmayı yürüten Senato komisyonu, Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun salgın hakkında yanlış bilgi yaydığı gerekçesiyle sosyal medyadan men edilmesini istedi.
6 ay süren soruşturmanın ardından geçen hafta tamamlanan rapor bugün komisyon tarafından oylanacak.
Soruşturmayı yürüten senatör, hükümetin hatalarının binlerce kişinin ölümüne yol açtığını söylemiş ve Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun “cinayet” dahil bir dizi suçtan yargılanmasını talep etmişti. Bolsonaro, “insanlığa karşı suç işlemekle” de itham edildi.
Salı günü, rapora son anda bir madde daha ekleyen komisyonun, Yüksek Mahkeme ve Başsavcılık’tan Bolsonaro’yu Covid-19 aşılarını AIDS ile yanlış bir şekilde ilişkilendirdiği için sosyal medyadan men etmesini istediği ortaya çıktı.
Senatörler, aşırı sağcı liderin, İngiltere hükümetinin aslında var olmayan “resmi raporlarına” atıfta bulunarak aşılanmış kişilerin AIDS’i “beklenenden daha hızlı geliştirdiğini” öne sürmesi nedeniyle YouTube, Twitter, Facebook ve Instagram’dan süresiz olarak men edilmesi çağrısında bulundu.
Bolsonaro, söz konusu iddiada Perşembe günü Facebook’taki haftalık canlı hitabı sırasında bulunmuştu. Facebook videoyu yanlış bilgi yayma politikalarını ihlâl ettiği gerekçesiyle kaldırdı. YouTube, Pazartesi günü bir adım daha ileri giderek Bolsonaro’nun hesabını bir haftalığına askıya aldı.
Raporda neler var?
Senato komisyonu için muhalefet üyesi Senatör Renan Calheiros tarafından hazırlanan yaklaşık 1200 sayfalık taslak rapor, Bolsonaro’nun hükümetin erken aşı edinme fırsatlarını geri çevirdiğini, bunun da ülkedeki aşı kampanyasını geciktirdiğini ve tahminen 95 bin kişinin ölümüne yol açtığını öne sürüyor.
Soruşturma raporuna tepki gösteren Bolsonaro, “Kesinlikle hiçbir şeyden suçlu olmadığımızı ve ilk andan itibaren doğru olanı yaptığımızı biliyoruz” demişti.
Bolsonaro’nun suçlamalar nedeniyle yargılanması için Brezilya Başsavcısının harekete geçmesi gerekiyor ancak Başsavcı, Bolsonaro tarafından atandığı için bu beklenmiyor.
Rapora göre Bolsonaro, “enfeksiyon kapma yoluyla sürü bağışıklığı kazanma” gibi bilimsel olmayan bir yöntem benimsedi.
Bolsonaro ayrıca kullanım onayı almamış “hidroksiklorokin” ilacı gibi kanıtlanmamış tedavi yöntemlerini de teşvik etti.
Raporda, Bolsonaro’nun “hükümetin Covid-19 salgını sırasında yaptığı hataların başlıca sorumlusu” olduğu ve kanıtlanmamış tedavilerin kullanımını destekleyerek Sağlık Bakanlığı’nın tavsiyelerine aykırı davrandığı belirtildi.
Geçen hafta Bolsonaro, destekçilerine soruşturmanın “saçmalık” olduğunu ve bu konuda endişelenmediğini söylemişti.
Raporda ayrıca Bolsonaro’nun üç oğlunun da (senatör Flavio, milletvekili Eduardo ve belediye meclisi üyesi Carlos) yargılanması gerektiği kaydediliyor.
Rapora göre bu kişiler, “salgını kontrol altına almak için gerekli sıhhi kurallara uymamayı teşvik eden” yanlış bilgiler yaydılar.
Covid-19 önlemlerine karşıtlığını gizlemeyen Jair Bolsonaro ise soruşturmanın siyasi olduğunu söylüyor.
Brezilya, Covid ölümlerinde ikinci sırada
600 binden fazla kişiyle Brezilya, dünyada ABD’den sonra Covid-19’dan en fazla kişinin öldüğü ikinci ülke.
Devlet Başkanı Bolsonaro, sokağa çıkma kısıtlamalarına karşı gösterilere katılması, kamusal alanda sıklıkla maske takmayı reddetmesi ve aşı olmadığını beyan etmesi nedeniyle halk sağlığı uzmanları tarafından çokça eleştirildi.