Danıştay 10. Dairesi’nin, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etmesinin …
Danıştay 10. Dairesi’nin, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etmesinin ardından dün Ayasofya’da ilk kez cuma namazı kılındı. Açılışta Kuran okuyan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Artık burası aslına döndü, camiydi, tekrar cami oldu. 350 bin kişinin cuma namazına iştirak ettiğini öğrendim. Burayı çok daha anlamlı bir yapıya kavuşturacağız” dedi. Cuma hutbesini okurken minbere elinde fetih sembolü olan kılıçla çıkan Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, Atatürk’ün imzaladığı 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararına göndermede bulunarak, “Fatih Sultan Mehmet Han burayı kıyamete kadar cami olarak kalması için vakfetmiştir. Vakfedileni çiğneyen lanete uğrar” dedi.
Cuma namazını kılmak üzere Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan alana girdi. Erdoğan’ı alanda Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş karşıladı. Yurttaşlar, Erdoğan’ı gördüğünde alkışlarla tekbir çekti. Erdoğan’ın alana girmesiyle Ayasofya ve çevresinde helikopterle güvenlik önlemi alındı. Ali Erbaş, Ayasofya’da ilk cuma hutbesini okurken minbere elinde fetih sembolü olan kılıçla çıktı. Hutbede ulu önder Atatürk’ün imzası bulunan, Ayasofya’nın müzeye dönüştürülmesine ilişkin 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararına atıf yaparak Atatürk’ü hedef alan Erbaş, “Fatih Sultan Mehmet Han burayı kıyamete kadar cami olarak kalması için vakfetmiştir. Vakfedileni çiğneyen lanete uğrar” dedi.
KORONAVİRÜS UNUTULDU
Yurttaşlar geceden itibaren gelerek Ayasofya’nın çevresinde beklemeye başladı. Gülhane Parkı’nın önündeki yolda bekleyen binlerce kişinin girişine sabah saatlerinde izin verildi. Arama noktasından geçiş yapanlar Ayasofya’ya koşarak gitti. Yurttaşlar seccadelerini yerlere sererek namaz vaktinin gelmesini bekledi. Yurttaşların hem alana toplu halde girerken hem de namaz süresince sosyal mesafe kurallarına uymadıkları görüldü. Ayasofya’ya daha yakın olmak isteyen vatandaşlar ise birbirleriyle yarıştı. Birçok noktada polis ekipleri ve TOMA’lar bekletildi. Alanda ambulanslar ve sağlık ekipleri de yerini aldı. Camiye yaklaştıkça maske, su ve seccadenin yanı sıra “Başkan Erdoğan”, “Hedef 2023” yazılı bayraklar ve Filistin bayrakları satışa sunuldu. İBB, Kızılay ve Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından da kutu meyve suyu, su ve bisküvi ücretsiz dağıtıldı. Alana, Erdoğan’ın ve Fatih Sultan Mehmet’in fotoğrafının bulunduğu “İşte dede, işte torun” yazılı pankartların asıldığı görüldü. Kadınlara Sultanahmet Türbesi’nin yanındaki park ve At Meydanı köşesindeki parklar namaz kılmaları için ayrıldı. Yer bulamayan birçok kadın dışarıda kaldı. Safların sık olması nedeniyle namaz kılmakta zorluk çekilirken bayılanlar oldu. Ayasofya’ya çıkan bazı yollar protokol girişi denilerek yurttaşlara kapatıldı. Bir yurttaşla korumalar arasında çıkan tartışma sonucu izdiham yaşandı. İstanbul Valiliği’nin kararıyla metro seferlerinin durdurulması nedeniyle bir kadın makinist, Ayasofya’ya gitmek isteyenlerin saldırısına uğradı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, “Bu olaya rağmen görevine devam eden çalışanımızı tebrik ediyorum, konunun takipçisi olacağız” açıklamasını yaptı.
İMAM, FETÖ ETKİNLİĞİNDE
İlk cuma namazında 3 imam ve 5 müezzin görev aldı. OdaTV’nin haberine göre, namazda görev alan imamlardan Bünyamin Topçuoğlu’nun, 2013’te Erzurum Çalışanları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin (Alınteri) etkinliğine katıldığı ortaya çıktı. Derneğin, 2016 yılında yayımlanan kanun hükmünde kararname (KHK) ile kapatıldığı ortaya çıktı.
NAMAZ ÖNCESİ DUA
Cuma namazı öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan da bir dua okudu. Erdoğan, Fatiha suresini okurken Ayasofya’nın içini barkovizyonlardan izleyen bazı yurttaşların ağladığı görüldü. Cuma namazının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan Ayasofya’dan ayrılarak Fatih Türbesi’ne geçti. Burada gazetecilere açıklamalarda bulunan Erdoğan, “Az önce resmi rakam olarak aldım, 350 bin kişi cuma namazına iştirak etmiş. Bütün ibadeti Diyanet İşleri Başkanlığımızın organizesiyle gerçekleştirdik. Bundan sonra Kültür ve Turizm Bakanlığımızın gerçekleştireceği restorasyon çalışmaları var. Çok daha anlamlı bir yapıya kavuşturacağız. Emeği geçen herkese, yargının koyduğu tavra, Cumhur İttifakı olarak ortaya koyduğumuz tavrın devamını diyorum. Artık burası aslına döndü, camiydi tekrar cami oldu. Şimdi ilanihaye inşallah cami olarak tüm inananlara hizmete devam eder. Tüm insanlığın bir kültür mirası olarak her dinden insanların gelip gezebileceği bir yer” dedi.
GENELKURMAY BAŞKANI ÜNİFORMAYLA NAMAZDA
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler ve kuvvet komutanlarının Ayasofya’daki cuma namazına üniformalarıyla katılması dikkat çekti. Genelkurmay Başkanı Güler, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Ümit Dündar ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Adnan Özbal, Ayasofya’ya girişi sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’a eşlik etti. Güler ve kuvvet komutanları, daha sonra Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın hemen arkasında saf tutarak namaz kıldı. Güler ve kuvvet komutanları, namazın ardından Fatih Sultan Mehmet’in türbesini ziyaret eden Erdoğan’a eşlik etti.
AB’DEN TEPKİ MESAJLARI, MAAS: TÜRKİYE-AB DİYALOĞUNA KATKISI YOK
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Ayasofya’nın yenide camiye dönüştürülmesi kararının, karşılıklı anlayışa ve Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki diyaloğa katkı sunmadığını ifade etti. Maas, “Bu bizim anlayabildiğimiz bir karar değil, çünkü Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan bu eşsiz bina Türkiye’nin çok ötesinde bir öneme sahip” dedi. UNESCO’nun Ayasofya’nın Dünya Kültür Mirası listesindeki durumunu gözden geçireceğine işaret eden Maas, “Umarım ki önümüzdeki dönemde Ayasofya’nın statüsünü tehlikeye atacak gelişmeler yaşanmaz” dedi. Ayasofya kararına bir tepki de AB’den geldi. Ankara’nın Brüksel ile bağını zayıflattığını söyleyen AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Margaritis Schinas, “Türkiye’nin belirli bir noktada jeopolitik olarak nerede duracağına ve ileride kiminle birlik olmak isteyeceğine karar vermesi gerekiyor” dedi.
SULTANAHMET’TE TEKBİRLİ YÜRÜYÜŞ
Ayasofya’da ilk namazın kılınmasının ardından bir grup, Sultanahmet sokaklarında tekbirler eşliğinde yürüyüş gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Diyanet’e devredilen Ayasofya’da ilk namazın kılınmasının ardından bir grup Sultanahmet sokaklarında tekbirler eşliğinde yürüyüş gerçekleştirdi.
‘VAKALAR ARTACAK’
Alanda bekleyen Nihat Çetinbaş, “Ben Ayasofya’nın açılışı için Almanya’dan geldim. Pandemi nedeniyle böyle bir kalabalık olacağını düşünmüyordum. ‘Belki sosyal mesafe olur’ diye konuşmuştuk. Burası tıklım tıklım” dedi. İzmir’den gelen Gözde Nur Karadağ da “Sabah 8.30 gibi buraya geldik. Ayasofya ibadete açıldığı için çok mutluyuz. 86 yıl sonra bizim dönemimizde olması büyük şans. Tarihe şahitlik ediyoruz şu anda” diye konuştu. Sabahın erken saatlerinde yer bulmak için geldiğini söyleyen Esra Poyraz da “Ayasofya’yı hiçbir ideolojiye, siyasete alet etmeden sadece bir ibadethane olarak bakmak gerekiyor. Bugün bize göre bayramdır. Kucaklayıcı bir şekilde herkesin Ayasofya’ya riayet etmesini diliyoruz. Bu ana şahitlik etmek için bütün ailemizle buradayız” dedi. Bursa’dan gelen bir erkek yurttaş da sosyal mesafe kurallarının hiçe sayıldığını kaydederek “Sabah erken saatlerde tarihi ana şahitlik etmek için ailemizle geldik. Koronavirüs vakaları düştü derken bu kadar kalabalığın burada olması rakamların tekrar artacağını gösteriyor. İnanılmaz bir kalabalık var. Sosyal mesafe kalmadı. Yine de burada olmaktan mutluyuz” dedi.
UYARIYI DİNLEMEDİLER
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, salgın boyunca toplanacak en büyük kalabalığın Ayasofya’da olacağını belirtirken koronavirüs ve mesafe uyarısında bulundu. Koca’nın uyarılarına uyulmadığı görüldü.
MUHARREM İNCE: SULTANAHMET’E NAMAZA GİTTİM
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın davet ettiği CHP’li Muharrem İnce, cuma namazını Sultanahmet’te yurttaşların arasında kıldı. İnce, namazın ardından Twitter hesabından “‘Ezan namaza davettir, ne davetiyesi’ diyen Diyanet İşleri Başkanı’nın davetiyesiyle Ayasofya’ya değil, ezanı duyarak Sultanahmet’e gittim. Ne bağırıyorsunuz? Ayasofya’ya gidenlerin sevabı fazla, Sultanahmet’e gidenlerin az mı?” mesajını paylaştı.
