Avustralya hükümeti ‘ırkçı’ yardım programı yüzünden yerlilere tazminat ödeyecek

Avustralya’da hükümet, ırkçı olduğu söylenen bir yardım programı nedeniyle, Aborjin yerlilerine 2 milyon Avustralya doları tazminat ödeyecek.

“İşsizlik maaşı için çalış” adlı programdan yardım yardım alınabilmesi için uzak bölgelerde yaşayan topluluklara, işsizlik maaşını almadan önce haftada 25 saate kadar çalışmış olma şartı getirildi.

Ancak sıkı kuralları, mali sorun yaşayan çok sayıda kişinin daha derin yoksulluğa sürüklenmesine yol açtı.

Hükümet açılan tazminat davasında uzlaşma yoluna gitti ancak hatanın kendisinde olduğunu kabul etmedi.

Yardım ödemeleri kesilen birkaç kişinin hayatta kalabilmekte zorlandıkları kaydedildi.

Avustralya’nın tartışmalı sosyal yardım sisteminde, işsizlik maaşı alabilmek iş arayışının kayıtlara geçmesi ve bazı diğer görevleri yerine getirmek gerekiyor.

Ancak yerli hakları savunucuları bu gerekliliklerin Avustralya’nın en yoksul ve en izole topluluklarında yaşayan Aborjin ve Torres Boğazı Adaları’ndaki yerlileri dezavantajlı konuma düşürdüğünü söylüyor.

Bu bölgelerde yaşayanlar, telefon, internet ve ulaşım hizmetlerine erişimlerinin kısıtlı olduğunu belirtiyor. Birçoğu bütün bunlara ek olarak dil, kültür, eğitim ve sağlık engelleriyle karşılaşıyor.

2015’te başlatılan Toplumsal Kalkınma Programı’nın (CDP), diğer sosyal programlara kıyasla daha sert kurallar koyduğu için ırkçı olarak görülüyor. CDP’yi kullananların yüzde 80’i Aborjin Avustralyalılar.

Batı Avustralya’da yaşayan 10 topluluğu temsil eden 680 kişinin hükümete karşı açtığı davada, programın ayrımcılıkla mücadele yasalarına aykırı olduğu savunulmuştu.

Ngaanyatjarraku Bölgesi’nin Başkanı Damien McLean, yerli halkın en yakın şehir merkezlerinin bulunduğu Alice Springs ve Kalgoorlie’deki iş ve işçi bulma kurumuna şahsen gitmek için 1000 kilometre yol yapmak zorunda kaldıklarını söyledi.

Ayrıca, Avustralya Ulusal Üniversitesi’ne göre şehirdekilere kıyasla iki kat daha fazla saat çalışmaları gerekiyor ve ceza alma olasılıkları da 25 kat daha fazla.

Avustralya Federal Mahkemesi, programdaki koşullar nedeniyle her bir müştekinin ortalama 1800 Avustralya Doları kazandığına hükmetti.

Program daha önce de “çağdaş kölelik” diye eleştiriliyordu. İnsanlara genelde, asgari saat ücretinin sadece yarısı olan 10 Avustralya Doları ödeniyordu.

Yılbaşında hükümet, programa son verip, 2023’te yeni bir program başlatacaklarını açıklamıştı.

Geçen yıl da hükümet “Robodebt” adı verilen ve daha sonra yasadışı olduğuna hükmedilen bir yardım programı sonucu 1,2 milyar Avustralya Doları tazminat ödemeye mahkum edilmişti.