ABD Genelkurmay Başkanı: IŞİD-K’ye karşı Taliban ile işbirliği mümkün

ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley, Afganistan’da yönetimi ele geçiren Taliban’ı geçmişte “acımasız” bir grup olarak tanımlayarak örgütün gelecekte değişip değişmeyeceğinin muamma olduğunu söyledi.

Ancak Milley, ülkesinin gelecekte terörle mücadelede Taliban ile işbirliği içinde olmasının da “mümkün” olduğunu ifade etti.

Amerikan güçleri Salı günü Afganistan’dan tamamen çekilerek 20 yıl süren en uzun savaşını noktalamıştı.

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile birlikte basının karşısına geçen Miley, birliklerin Afganistan’ı terk etmesinin ardından ilk değerlendirmesini yaptı.

Basın toplantısında gerek Austin gerekse de Miley, Afganistan’da görev yapan Amerikan askerleri ve çekilme sürecinden övgüyle bahsetti.

Austin, insanların havalimanına taşınmasında Taliban’la yürütülen koordinasyona ilişkin sorulan bir soruya, “Taliban ile oldukça dar bir düzlemde çalışıyorduk. O da sadece mümkün olduğu kadar çok insanı dışarı çıkarmak içindi” yanıtını verdi.

“Savaşta, yapmak istediğiniz şeyleri değil, görev ve birliklerin risklerini azaltmak için gerekenleri yaparsınız” diyen General Miley, gelecekte Taliban ile Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) Horasan kolu olarak bilinen IŞİD-K grubuna karşı yürütülecek terörle mücadelede işbirliği yapmanın mümkün olduğunu belirtti.

Austin ise gelecekteki işbirliği konusunda “herhangi bir tahminde bulunmak istemeyeceğini” söyledi ve IŞİD-K’ya karşı ellerinden gelen her şeyi yapacaklarını ifade etti.

Geçtiğimiz hafta Kabil Havalimanı dışını hedef alan IŞİD-K saldırısında 13 ABD personeli de dahil olmak üzere 170 kişi hayatını kaybetmişti.

Afganistan’daki diğer cihatçı gruplar arasında en radikal ve en şiddetli örgüt olan IŞİD-K, Taliban’ı cihadı ve savaş alanını terk etmekle suçluyor.

Tahliye sürecinde toplamda 123 binden fazla kişi Afganistan’ı terk etti. Ülkede hala 100 ila 200 arasında ABD vatandaşının olduğu tahmin ediliyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşlerden Sorumlu Müsteşarı Victoria Nuland, kalan ABD vatandaşlar ile birlikte ABD ile çalışmış kişileri Afganistan dışına çıkarmak için “tüm olası seçeneklerin” araştırıldığını söyledi.

‘Hükümeti iki gün içinde duyuracağız’

Kontrolü ele geçiren Taliban’ın ülkedeki yeni hükümeti duyurması bekleniyor.

Taliban’ın Katar’daki siyasi ofisinin başkan yardımcısı Şer Abbas Stanekza, BBC Peştuca Servisi’ne yeni hükümetin önümüzdeki iki gün içinde açıklanabileceğini söyledi.

Yönetimde kadınlar için daha düşük seviyelerde roller olacağını; kadınların üst pozisyonlarda olamayacağını vurgulayan Stanekza, son yirmi yılda hükümette görev yapanların da yönetime dahil edilmeyeceğini belirtti.

Analiz

Lyse Doucet – BBC Diploması Muhabiri

Afganistan’ın komşuları Taliban’a, gücünü ve iktidarını paylaşması adına sihirli bir kelime olan “kucaklayıcı” kelimesini kullanıyor.

Ama buna salt politik terimlerle bakmalı. Taliban beklediklerinden çok daha hızlı bir şekilde iktidara geldi. Ve şimdi en önemli hedefleri olan İslami bir sistemi kurmak için karşı konulmaz yetkileri olduğunu düşünüyor.

Ortaya çıkan bu yeni İslam emirliğinde kadınlar erkeklere göre ikincil roller oynayacak.

Bu durum iki yıl öncesinde Taliban’ın Afgan hükümeti ve sivil toplum temsilcileriyle tartışmaya başladığında duyduklarımızdan çok daha farklı. Taliban o vakit, kadınların cumhurbaşkanı veya başbakan görevleri dışında hükümetlerinde herhangi bir rolü olabileceğini söylemişti. Kadınlar bakan veya yönetici olabilecekti.

Şimdi bu laflarından geri dönüyorlar çünkü geçmişte yaşananlar artık tarih oldu. Onlar için yeni bir gün başladı ve o gün de Taliban’ın iktidarda olduğu gün.