AB-Polonya gerginliği: Avrupa Birliği ‘Yaptırımlar masada’ diyor, Varşova birliği ‘şantaj yapmakla’ suçluyor

Avrupa Parlamentosu’nun (AP) bugün Strasbourg’da yapılan oturumunda, Polonya’da hukukun üstünlüğü prensibine yönelik tehditler tartışıldı. Avrupa Birliği (AB) ve Polonya’dan karşılıklı sert eleştiriler geldi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Polonya’nın AB’nin ortak değerlerini ihlal etmesine izin vermeyeceklerini söyledi. Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki AB’yi “şantaj yapmakla” suçladı.

Polonya’daki kürtaj ve LGBTİ+ karşıtlığı ile Varşova yönetiminin insan hakları sicili ve yargı bağımsızlığına bakışı, bir süredir AB tarafından eleştiriliyor.

Polonya Anayasa Mahkemesi’nin 7 Ekim’de aldığı, AB hukukunun Polonya yasalarından üstün olamayacağına yönelik kararı gerilimi artırmıştı.

VON DER LEYEN: POLONYA’NIN AB KARARLARINDAKİ OY HAKKI DONDURULABİLİR

Strasbourg’daki AP oturumunda konuşan, birliğin yürütme organı Avrupa Komisyonu’nun başkanı Ursula von der Leyen, Polonya’ya geri adım attırmak için yasal, maddi ve siyasi seçeneklerin değerlendirildiğini söyledi.

Ursula von der Leyen, “Polonya Anayasa Mahkemesi kararına hukuki olarak itiraz edilmesi bir seçenek. Diğer seçenek ise AB bütçesi ve pandemi fonundan aktarılan kaynakların dondurulması” dedi.

Von der Leyen, “Bunlar Avrupalı vergi mükelleflerinin parası. AB, pandemi sonrası kolektif bir toparlanma için hiç olmadığı kadar yatırım yaparken, bütçeyi kanun ihlallerinden korumamız gerekiyor. Üçüncü seçenek de Polonya’nın AB kararlarındaki oy hakkını dondurmak” diye konuştu.

Avrupa Komisyonu Başkanı, Polonya’nun bu kararının Avrupa hukuk sisteminin bütünlüğüne doğrudan bir tehdit oluşturduğunu söyledi.

MORAWIECKI: YAPTIRIMLARDAN BAHSEDİLMESİ KABUL EDİLEMEZ

Von der Leyen’in ardından kürsüye çıkan Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki ise “Yaptırımlardan bahsedilmesi kabul edilemez” dedi.

Kendisine ayrılan süreden uzun bir konuşma yapan Morawiecki, “AB siyasetçilerinin Polonya’ya şantaj yapmasına izin vermeyeceğim” dedi.

Bugün Lüksemburg’da mevkidaşlarıyla bir araya gelen Almanya Avrupa Bakanı Michael Roth da üye ülkelerin müzakereler sırasında verdikleri vaatlere uymak zorunda olduğunu, Polonya’ya bu konuda istisna yapılmayacağını söyledi.

Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki ise ülkesinin yerinin AB olduğu, fakat AB müktesebatının yalnızca belli alanlarda ulusal yasalardan üstün olduğunu savundu.

Morawiecki konuşmasında “AB yetkilerinin net sınırları vardır ve bu sınırlar aşıldığında sessiz kalmamamız gerekir. Avrupa evrenselciliğine ‘Evet’ derken, Avrupa merkeziyetçiliğine ise ‘Hayır’ diyoruz” ifadelerini kullandı.

Polonya, 2004’te AB üyesği olmuştu.

İngiltere’nin AB’den ayrılmasının ardından birlik üyesi ülkelerin sayısı 27’ye düşmüştü.

Bazı Uzmanlar, Polonya Anayasa Mahkemesi’nin verdiği kararın, Polonya’nın gelecekte AB’den ayrılmasıyla sonuçlanmasına yol açabileceğini söylüyor.