Youtube, Facebook, Instagram gibi sosyal medya platformlarından sonra Türkiye’nin en çok ziyaret edilen internet platformu olan e-ticaret …
Youtube, Facebook, Instagram gibi sosyal medya platformlarından sonra Türkiye’nin en çok ziyaret edilen internet platformu olan e-ticaret sitelerinde son dönemde yaşanan çok sayıda sahte içerik ve dolandırıcılık vakaları dikkat çekti.
E-ticaret platformlarında özellikle otomobil almak isterken dolandırılanların şikayetleri, bu tür sitelerin güvenlik açıkları bulunduğu iddialarını tekrar gündeme getirdi. İddiaya göre bu tür sitelerin güvenlik açığından faydalanarak dolandırıcılar da ilan verebiliyor. Aynı ilanlar farklı ticari sayfalarda farklı telefon numaralarıyla açılırken, ilan için sahte telefon numaraları kullanılıyor. İlanlar alıcıları cezbetmek için çok uygun fiyatlarla ve ‘acil satış’ koduyla veriliyor, ayrıca sektörde tanınan firmaların isimleri kullanılarak alıcıların güveni sağlanıyor. Ayrıca sitenin güvenlik açıkları nedeniyle dolandırıcılar, kullanıcıların hesaplarına girerek kayıtlı kredi kartı bilgilerini çalabiliyor, kullanıcıların adına sahte ilanlar verip dolandırıcılığı bu yolla sürdürebiliyor.
‘BENİM ADIMA ARABA SATMAYA BAŞLADI’
Anadolu Üniversitesi Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Eraslan da e-ticaret sitesinde dolandırıcıların tuzağına düştü. Sitede ilanını gördüğü otomobili almak isteyen Prof. Dr. Eraslan, 200 lira kapora vererek hem dolandırıldı hem de 3 ay boyunca dolandırıcılar kimlik bilgilerini kullanarak başkalarını dolandırdı. Yaşadığı olayın ibretlik olduğunu belirten Prof. Dr. Eraslan, “Ben de ucuz fiyata kapıldım, kapora verdim, kaporayı alırken kişinin ses tonu o kadar sakin ki, işini çok iyi yaptığını baştan söyleyeyim, benim TC kimlik numaramı, doğum tarihimi vesaire aldı. Kaporam gitti, 200 liraydı; ama sonrası çok kötü. Benim adıma araba satmaya başladı, bu çok rastlanılan bir şey, ‘öğretim üyesinden’, ‘doktordan’, ‘profesörden araba’ diye ve ben neredeyse 3 ay sürekli karakola gidip benimle ilgili suç duyurularına cevap verdim” dedi.
‘KAPORA DOLANDIRICILIĞI YAPIYORLAR’
Bu tür dolandırıcılara karşı yurttaşları uyaran Prof. Dr. Eraslan, “Bahsi geçen platformlar, aylık 50 milyon kullanımlı ve yılda 45 milyar kere tıklanan, Facebook, Twitter, Instagram’dan sonra en yoğun kullanılan platformlar. Böylesi yapılar güvenlik açıklarıyla dolu. Kapora dolandırıcılığı yapıyorlar. ‘Acil’ vurgusu her zaman var, ‘acil satılık’, ‘ihtiyaçtan satılık’ diye vurgu yapıyorlar ve siz iletişime geçtiğiniz zaman malın ederinin çok düşüğüne zaten fiyat veriyor. 10 liralık bir malı zaten 2 liraya veriyorsa şüphe oradan uyanıyor. ‘Ben malı görmeye geleyim’ dediğinizde ‘biz çok uzak bir yerdeyiz’ ya da ‘satıldı’ ya da ‘biz size gelelim’ gibi yanıltıcı ifadeler kullanıyorlar. Genelde ‘fake’ (sahte) şirket isimleriyle ilan veriyorlar ve Cuma günü mesai bitimine yakın saat 16.00 gibi ilanlar çıkıyor. Dolandırıcılık işlemini hafta sonu sürecinde yapıyorlar” diye konuştu.
‘ASLA BİLGİLERİNİ VERMESİNLER’
Sanal dolandırıcıların 300-400 lira gibi küçük miktarda kaporalar istediklerini kaydeden Prof. Dr. Eraslan, “Bunu 10 kişiye yaptığını düşündüğünüz zaman, günde en az 5-6 bin liralık bir kazanç sağlamakta. ‘Aman çabuk olun, çok taliplisi var, isteyenler çok, siz çabuk olun, ben sizi sevdim, size bu yüzden öncelik tanıyorum’ gibi sizi kapora yatırmaya motive eden bir boyutu var. Video ve fotoğraf çekimlerini de sahte kurguluyorlar, bu da önemli” dedi.
‘SİTE KLONLAMASI YAPIYORLAR’
Yurttaşlarımız asla TC kimlik numaralarını vermesinler, doğum tarihlerini söylemesinler, telefonlarını onlara vermesinler, başka hatlarla görüşmeye gayret göstersinler. Alıyor dükkanın adresini, fotoğrafını, lokasyonunu kullanıyor ve bu sahte adreslerden alışveriş yaptığı zaman insanlar da o firmaya gidiyor, fakat firmanın haberi yok, buna biz ‘site klonlaması’ diyoruz. Bankalarda da aynı şey geçerli, bankaların resmi hesaplarını lütfen iyi bilin. Bakın ‘x’ bankasında bir harfi farklı yazarak ya da bir nokta koyarak alt tire koyarak da böyle oltalama teknikleri olmakta. Bu yüzden insanların dijital güvenlik bilgilerinin çok yoğun bir şekilde kurgulanması önemli. Biz hep anlatıyoruz, güçlü parola çok önemli ve elbette en önemlisi dijital uyanıklık dediğimiz bize gelen her e-mail’i her mesajı açmamamız gerekmekte” ifadelerini kullandı.
ANKARA’DA YATAN KAPORA DENİZLİ’DE ÇEKİLDİ
Ankara’da ikinci el otomobil satışı yapan firmanın yöneticisi Caner Kuruüzüm de, firmalarına ait otomobillerin görsellerinin sanal dolandırıcılar tarafından e-ticaret sitesi ilanında kullanabildiğini belirtti. Kuruüzüm “Kendi showroomumuzdaki otomobili bile başka e-ticaret sitesinde ilanda yaklaşık 15-20 bin lira daha uygun fiyatta görebiliyoruz. Tabii ki tüketiciler de bu fiyatı bir avantaj olarak görüyor; ama yaşayacakları mağduriyetten haberdar olmadıkları için özellikle kapora çok kaptırıyorlar. Bire bir yaşamış bir müşterim var. 5 bin lira kaporasını kaptırdı, Ankara’dan yolladığı kaporanın Denizli’den 20 yaşındaki başka bir şahsın çektiğine kadar izini sürdü. Sonrası yok maalesef. Böyle durumlar sıkça yaşanıyor. Mutlaka satıcının yetki belgesinin olup olmadığının sorgulanması gerekiyor” dedi.
